گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (1961 مشاهده)
از عوامل تأثیرگذار بر فرایند رشدونمو گیاه، تنشهای محیطی مانند کمآبیاری و اشعه ماورای بنفش است. از بین متغیرهای محیطی، پرتو ماورای بنفش عامل مهمی در پاسخ گیاه در برابر تنشهای دیگری مانند کمآبیاری است. هدف از این پژوهش، بررسی برهمکنش طول مدت تابش نور ماورای بنفش B و تنش کمآبیاری بر پاسخهای مورفولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم ریحان است. در این پژوهش، پنج تیمار برای طول مدت تابش نور ماورای بنفش (صفر، ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ دقیقه در روز) و چهار سطح آبیاری (۱۰۰، ۷۵، ۵۰ و ۳۰ درصد گنجایش زراعی) در دو رقم ریحان سبز و بنفش، براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که طول مدت تابش اشعه ماورای بنفش، تنش کمآبیاری و برهمکنش آنها بر پاسخهای مورفولوژیک و بیوشیمیایی هر دو رقم ریحان اثرگذار است. در ببشترین میزان تابش اشعه ماورای بنفش (۲۰ دقیقه در روز) صفات اندازهگیریشده مانند رنگیزههای فتوسنتزی 18/2 درصد، ارتفاع ساقه 11/2 درصد و طول ریشه 10/1 درصد در مقایسه با شاهد کاهش یافت و صفات دیگر مانند ضخامت برگ 32/۳ درصد، میزان محتوای مالوندیآلدئید 7/6 درصد، آنتوسیانین 40/6 درصد و پرولین 19/1 درصد نسبت به شاهد افزایش معنیدار داشت. درحالی که سطح برگ، تعداد برگ، وزن خشک ریشه و ساقه در اثر طول مدت تابش، نسبت به شاهد ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. طول مدت تابش 5 دقیقه سبب افزایش 5/8، 9/3 و 10/0 درصد بهترتیب در وزن خشک ساقه، سطح برگ و تعداد برگ نسبت به شاهد شد. تنش کمآبیاری در حدود 46/3 درصد اثر بیشتری نسبت به تابش پرتو ماورای بنفش در کاهش صفات اندازهگیریشده ریحان داشت. با کاربرد توأم پرتو ماورای بنفش و کمآبیاری، از کاهش شاخصهای رشدی در اثر تنش کمآبیاری جلوگیری شد که حالت همافزایی را نشان میدهد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1398/4/15 | پذیرش: 1399/2/10 | انتشار: 1399/2/10