نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

---

این تحقیق به منظور بررسی تأثیر کشت مستقیم و نشاکاری مینی‌تیوبر سیب‌زمینی بر عملکرد و اجزای آن اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با ۹ تیمار و سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل یک تیمار کشت مستقیم و ۸ تیمار کشت غیر مستقیم بود. برای تهیه نشا، از دو نوع گلدان (توربی و نایلونی) با چهار بستر کشت مختلف شامل: ماسه+ پیت‌ماس (۱:۱)، ماسه+ کود آلی تکمیلی کیمیا (۱:۱)، ماسه+ ورمی‏کمپوست (۱:۱) و ماسه+ خاک (۱:۱) استفاده شد. نتایج نشان داد که از لحاظ صفات میانگین عملکرد هر بوته، میانگین وزن تر غده، تعداد غده‌های کوچکتر و بزرگتر از ۸۰ گرم، درصد وزن خشک غده، عملکرد بیولوژیک، درصد نشاسته و میزان نیترات غده‌ها بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود دارد. بیشترین میانگین عملکرد هر بوته، تعداد غده‌های بزرگتر از ۸۰ گرم و عملکرد بیولوژیک از گلدان نایلونی با بستر کشت ماسه+ کود آلی کیمیا به دست آمد. بیشترین درصد ماده خشک غده و درصد نشاسته از گلدان توربی با بستر کشت ماسه+ خاک به دست آمد. بیشترین میانگین وزن تر غده در گلدان نایلونی با بستر کشت ماسه+ پیت‌ماس مشاهده شد. بیشترین تعداد غده‌های کوچکتر از ۸۰ گرم و بیشترین میزان نیترات از کشت مستقیم حاصل شد. بستر کشت ماسه+ کود آلی تکمیلی کیمیا، با تأمین همه عناصر ضروری مورد نیاز گیاه، با عملکرد بیشتر و تعداد بیشتر غده‌های بازارپسند نسبت به بقیه تیمارها، را می‌توان به عنوان بهترین بستر کشت در این تحقیق دانست.

---

این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سه نوع محلول غذایی در تولید ریزغده سیب‏زمینی (Solanum tuberosum) در سیستم هیدروپونیک تحت شرایط گلخانه انجام شد. آزمایش به­صورت فاکتوریل و در قالب بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عامل اول شامل نوع محلول غذایی در سه سطح (هوگلند و اشنایدر، ایما و آنجل، نوولا و همکاران) و عامل دوم رقم سیب‏زمینی در دو سطح (آگریا و کایزر) بود. گیاهچه­های این ارقام از کشت بافت حاصل شده بودند. نتایج نشان داد که اثر اصلی محلول­های غذایی و اثر متقابل محلول­های غذایی با ارقام سیب‏زمینی بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه­ها، عملکرد هر بوته و تعداد ریزغده در هر بوته معنی‌دار بود. بیشترین ارتفاع بوته (۸/۹۶ سانتی­متر)، وزن خشک اندام هوایی (۲۲/۹۲ گرم)، وزن خشک ریشه­ها (۰۸/۲۰ گرم) و عملکرد هر بوته (۶۶/۱۹۵ گرم برای هر بوته) در رقم آگریا در محلول غذایی ایما و آنجل به دست آمد. بیشترین تعداد ریزغده در هر بوته (۱/۹ عدد) مربوط به رقم کایزر در محلول غذایی ایما و آنجل بود. بیشترین میانگین وزن ریزغده در محلول غذایی نوولا (۹۳/۲۱ گرم) و برای رقم آگریا (۷۸/۲۸ گرم) به دست آمد. همچنین، نتایج نشان داد که بیشترین میزان نشاسته (۵۷/۹ درصد) و نیترات (۷۲/۷۲۸ میلی­گرم در کیلوگرم ماده خشک) متعلق به رقم آگریا، به ترتیب در محلول غذایی ایما و آنجل و محلول غذایی هوگلند و اشنایدر بود. بیشترین مقدار فسفر ریزغده (۳۳/۰ درصد) در محلول غذایی ایما و آنجل و بیشترین میزان پتاسیم (۶۲/۲ درصد) در رقم آگریا به دست آمد.