آذین ارچنگی، محمود خدامباشی، عبدالرحمان محمدخانی،
دوره ۳، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان مقاوم به شوری از جمله شنبلیله، که یکی از گیاهان مهم دارویی محسوب می‌شود، از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی روی سه توده شیرازی، هندی و یزدی گیاه شنبلیله با پنج سطح شوری کلرید سدیم (صفر، ۴۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ میلی‌مولار) و ۳ تکرار به صورت هیدروپونیک در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد انجام شد. نتایج حاصل حاکی از کاهش ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه و تعداد برگ با افزایش غلظت شوری بود. هم‌چنین با افزایش سطح شوری، میزان یون سدیم در اندام هوایی گیاه افزایش یافت، در صورتی که میزان یونهای Ca۲+ و +K و نسبت‌های +Ca۲+/Na و K+/Na+ در اندام هوایی کاهش نشان دادند. توده یزدی دارای بیشترین مقدار ارتفاع بوته (۱/۲۰ سانتی‌متر)، وزن خشک اندام هوایی (۹۴/۱ گرم در بوته) و تعداد برگ (۴/۱۳ عدد در بوته) بود. حال آن که بیشترین میانگین یونهای Ca۲+ و +K و هم‌چنین نسبت‌های +Ca۲+/Na و K+/Na+ به توده شیرازی تعلق گرفت. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، به نظر میرسد بتوان از توده شیرازی به عنوان توده حاوی ژن‌های مقاومت به شوری برای اصلاح ارقامی با پتانسیل عملکرد زیاد استفاده کرد.
آذین ارچنگی، محمود خدامباشی،
دوره ۵، شماره ۱ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۳ )
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژیک، میزان اسانس و انباشت عناصر در گیاه دارویی ریحان تحت شرایط کشت هیدروپونیک، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی روی سه توده سبز جهرم، بنفش و سبز اصفهان (قهجاورستان) با پنج سطح شوری کلرید سدیم (صفر، ۴۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ میلی‌مولار) و سه تکرار در شرایط کنترل شده گلخانه انجام شد. نتایج حاصل حاکی از کاهش معنیدار در ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه با افزایش سطح شوری بود. توده بنفش دارای بیشترین بیومس نسبت به دو توده دیگر بود. هم‌چنین، با افزایش سطح شوری، میزان یون سدیم در اندام هوایی گیاه و ریشه افزایش یافت. در صورتی‌که میزان یونهای Ca۲+ و +K و نسبت‌های +Ca۲+/Na و K+/Na+ در اندام هوایی و ریشه کاهش نشان دادند. در هر سه توده، مقدار این نسبت‌ها در اندام هوایی بیشتر از ریشه بود. میزان اسانس با افزایش سطح تنش افزایش پیدا کرد. البته افزایش اسانس در سطوح شوری بالا به‌دلیل کاهش شدید بیومس حائز اهمیت نیست. ولی در سطوح شوری متوسط این افزایش اسانس می‌تواند با توجه به مقدار بیومس تولیدی جبران کننده باشد. در بین ارقام، توده سبز جهرم دارای بیشترین میزان اسانس بود.
