۱۹ نتیجه برای رونقی
مریم زاهدی‌فر، عبدالمجید رونقی، سید علی‌اکبر موسوی، صدیقه صفرزاده شیرازی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۸۹ )
چکیده
مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر سطوح شوری و نیتروژن بر رشد و عملکرد گوجه‌فرنگی و غلظت و جذب برخی عناصر غذایی در اندام‌های مختلف گیاه در محیط آبکشت انجام شد. نیتروژن در سطوح ۰، ۵/۱ و ۳ درصد از منبع کلرید و فسفات آمونیوم (نسبت وزنی ۱:۱) و شوری در سطوح ۰، ۳۰ و ۶۰ میلی مولار از کلرید سدیم و کلسیم (نسبت وزنی ۲:۱) اضافه شد. آزمایش به صورت طرح کامل تصادفی در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که با کاربرد نیتروژن، وزن تر میوه افزایش یافت ولی تیمار شوری آن را کاهش داد. بیشترین وزن تر میوه با کاربرد ۳% نیتروژن و بدون افزودن شوری مشاهده شد، در حالی که کمترین وزن تر میوه با کاربرد ۳۰ میلی مولار شوری و بدون افزودن نیتروژن به دست آمد. افزودن ۳۰ و ۶۰ میلی مولار شوری، غلظت فسفر میوه را در سطح ۵% به صورت معنیداری افزایش داد ولی بر غلظت فسفر شاخساره و ریشه اثر معنیداری نداشت. کاربرد نیتروژن، غلظت فسفر را در میوه، شاخساره و ریشه به صورت معنی‌دار افزایش داد. با افزودن نیتروژن در تیمار شاهد شوری، جذب نیتروژن ریشه، شاخساره و میوه افزایش یافت، در حالی که در سطوح بالای شوری، افزایش جذب نیتروژن کمتر از سطوح پایین شوری بود. کاربرد شوری در غیاب نیتروژن، جذب فسفر و منگنز میوه، غلظت مس، روی و منگنز ریشه و جذب منگنز شاخساره را به صورت معنیداری در سطح ۵ درصد کاهش داد. هم‌چنین نتایج نشان داد که در سطوح پایین شوری، کاربرد نیتروژن از اثرات منفی شوری بر رشد و عملکرد گیاه می‌کاهد.
صدیقه صفرزاده شیرازی، عبدالمجید رونقی، عبدالصمد غلامی، مریم زاهدی فر،
دوره ۱، شماره ۳ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۸۹ )
چکیده
شوری نقش مهمی در کاهش رشد گوجه‌فرنگی، به ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک، دارد. امکان دارد کاربرد نیتروژن با افزایش رشد گوجه‌فرنگی، سبب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری شود. به منظور بررسی اثر برهمکنش شوری و نیتروژن بر رشد، کیفیت میوه و غلظت عناصر کم مصرف در گیاه گوجه‌فرنگی، آزمایشی در محیط آبکشت شامل سه سطح شوری (صفر، ۳۰ و ۶۰ میلی‌مولار) و سه سطح نیتروژن ( صفر، ۵/۱ و ۳ میلی‌مولار) در قالب طرح کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که شوری سبب کاهش ارتفاع و وزن تر شاخساره، کاهش وزن تر میوه و هم‌چنین ایجاد عارضه پوسیدگی گلگاه در میوه شد. اما با افزایش شوری، مقدار اسید سیتریک میوه و در نتیجه کیفیت آن (طعم میوه) بهبود یافت. با کاربرد نیتروژن، ارتفاع گیاه و وزن تر میوه و شاخساره نسبت به گیاه شاهد افزایش نشان داد. با افزودن نیتروژن به محلول غذایی شور، ارتفاع گیاه افزایش یافت. شوری سبب افزایش معنی‌دار غلظت آهن، منگنز، روی و مس در ریشه و افزایش مس و آهن در میوه گردید. افزایش سطح نیتروژن در محلول غذایی سبب افزایش غلظت عناصر کم مصرف در ریشه گوجه‌فرنگی شد. کاربرد نیتروژن در تیمار ۶۰ میلی‌مولار شوری سبب کاهش غلظت عناصر کم مصرف در ریشه نسبت به تیمار شاهد گردید. نتایج نشان می‌دهد که در محلول غذایی شور، افزودن نیتروژن می‌تواند سبب کاهش و تعدیل اثرات نامطلوب شوری بر رشد گیاه شود.
مریم زاهدی فر، عبدالمجید رونقی، سید علی اکبر موسوی، صدیقه صفرزاده شیرازی،
دوره ۱، شماره ۳ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۸۹ )
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی اثر شوری و نیتروژن و هم‌چنین برهمکنش آنها بر عملکرد، غلظت ویتامین C و اسید سیتریک و توزیع عناصر غذایی در اندام‌های مختلف گوجه‌فرنگی در محیط آبکشت انجام شد. بذرهای گوجه‌فرنگی در گلدان‌های یونولیتی دارای کوکوپیت مرطوب جوانه زدند و سپس دانهال‌ها به تانک‌های پلاستیکی حاوی ۵ لیتر محلول غذایی منتقل شدند. تیمارها شامل سه سطح شوری (صفر، ۳۰ و ۶۰ میلی‌مولار به صورت NaCl و CaCl۲ ) و سه سطح نیتروژن (صفر، ۵/۱ و ۳ درصد به صورت NH۴Cl و NH۴H۲PO۴ به نسبت ۲:۱ وزنی) بودند. نتایج نشان داد که افزودن نیتروژن، وزن تر و خشک میوه را افزایش داد ولی شوری مقدار آنها را کم کرد. هم‌چنین شوری اثر معنیداری بر مقدار ویتامین C نداشت. شوری ۶۰ میلی‌مولار، مقدار اسید سیتریک را در مقایسه با شاهد به طور معنیداری افزایش داد. نتایج نشان داد که توزیع عناصر غذایی در بخش‌های مختلف گیاه متفاوت بود. شوری جذب عناصر آهن و منگنز ریشه را افزایش داد ولی بر جذب سایر عناصر تأثیر معنیداری نداشت. افزایش غلظت نیتروژن در شرایط شور سبب کاهش تأثیر منفی شوری بر جذب عناصر کم مصرف شد.
مریم زاهدی‌فر، نجفعلی کریمیان، عبدالمجید رونقی، جعفر یثربی، یحیی امام،
دوره ۱، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۸۹ )
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی اثر مصرف فسفر و ماده آلی بر روابط فسفر خاک و گیاه در مراحل مختلف رشد اسفناج در شرایط گلخانه‌ای صورت گرفت. تیمارها شامل دو سطح ماده آلی از منبع کود گوسفندی (صفر و ۲ درصد وزنی) و سه سطح فسفر از منبع فسفات کلسیم (صفر، ۲۰ و ۶۰ میلیگرم فسفر در کیلوگرم خاک) بود. برداشت از نمونه‌های خاک و گیاه در ۵ مرحله رشد گیاه (اولین مرحله در هفته چهارم بعد از سبز شدن و ۴ مرحله دیگر هر کدام به فاصله یک هفته از برداشت قبلی) صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان عملکرد با افزایش فسفر خاک در تمام مراحل افزایش یافت، اما بر فسفر گیاه تأثیر معنیداری نداشت. در هفته چهارم رشد، با افزایش فسفر خاک، فسفر گیاه نیز افزایش یافته و در هفته پنجم نسبتاٌ بدون تغییر بود. اما در هفته‌های ششم، هفتم و هشتم در پاسخ به افزایش فسفر خاک، فسفر گیاه به طور معنیداری کاهش یافت و دلیل آن احتمالاً این است که غلظت عناصر در گیاه تنها تحت تأثیر غلظت آنها در خاک نمی‌باشد بلکه سن گیاه و قابلیت دسترسی سایر عناصر نیز بر آن تأثیر دارد و ممکن است در برخی مراحل رشد، میزان و سرعت رشد بسیار سریع باشد، به طوری که جذب کل عناصر برای تأمین غلظت مورد انتظار کافی نباشد. نیاز گیاه به فسفر در مراحل اولیه رشد بیشتر بود. میزان جذب فسفر در تمام نمونه‌ها با رشد گیاه افزایش یافت. فسفر خاک در تیمارهای ماده آلی به طور معنیداری بیشتر بود (به ویژه در مرحله شش هفتگی پس از سبز شدن). جذب فسفر در نمونه‌های دارای ماده آلی و بدون فسفر در مرحله دوم رشد از نمونه‌هایی که فسفر دریافت کرده بودند بیشتر بود که احتمالاً به دلیل معدنی شدن فسفر آلی اضافه شده به خاک است.
فرهاد مظلومی، عبدالمجید رونقی ، نجفعلی کریمیان،
دوره ۲، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۰ )
چکیده
چکیده
غلظت بهینه کلسیم در خاک‌های شور عامل مهمی در کنترل شدت سمیت برخی یون‌ها است، مخصوصاً در گیاهانی که به آسیب کلر و سدیم حساس هستند. به منظور بررسی اثر شوری و کلسیم تکمیلی بر رشد رویشی، عملکرد میوه و غلظت برخی عناصر غذایی در ریشه، شاخساره و میوه توت فرنگی (Fragaria ananaassa Duch) رقم سلوا، تحقیقی گلخانه‌ای در محیط کشت بدون خاک، به‌صورت فاکتوریل ۵×۳ در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح شوری (صفر، ۲۰ و ۴۰ میلی‌مولار از منبع کلرید سدیم) و پنج سطح کلسیم تکمیلی (صفر، ۵ و ۱۰ میلی‌مولار از طریق افزودن به محلول غذایی، ۵/۰ و ۱ درصد به صورت محلول پاشی از منبع کلرید کلسیم) بود. نتایج نشان داد که افزودن کلرید سدیم به محلول غذایی بر وزن خشک ریشه، شاخساره و وزن تازه میوه تأثیر منفی گذاشت و کاهش وزن خشک شاخساره و میوه بیشتر از ریشه بود. کاربرد کلسیم تکمیلی نه تنها سبب بهبود رشد رویشی و عملکرد میوه نگردید، بلکه سبب کاهش آنها نیز شد. تیمار کلرید سدیم (شوری) سبب افزایش غلظت سدیم ریشه، شاخساره و میوه گردید و کاربرد سطوح ۵ و ۱۰ میلی‌مولار کلسیم تکمیلی غلظت سدیم ریشه را کاهش داد. با افزودن شوری به محلول غذایی، غلظت کلسیم شاخساره در برخی تیمارها کاهش پیدا کرد، اما غلظت کلسیم ریشه و میوه تحت تأثیر قرار نگرفت. کاربرد کلسیم تکمیلی سبب افزایش غلظت کلسیم در همه اندام‌های توت فرنگی گردید. با کاربرد کلرید سدیم، غلظت پتاسیم در ریشه کاهش، اما در میوه افزایش یافت و در شاخساره تحت تأثیر قرار نگرفت. غلظت پتاسیم ریشه در حضور کلسیم تکمیلی تغییر نکرد. غلظت پتاسیم شاخساره فقط در کاربرد تنهای کلسیم تکمیلی کاهش پیدا کرد و غلظت پتاسیم میوه با کاربرد کلسیم تکمیلی افزایش نشان داد. با کاربرد شوری و کلسیم تکمیلی غلظت منیزیم ریشه در تمام تیمارهای آزمایش و غلظت منیزیم شاخساره در برخی تیمارها در مقایسه با شاهد کاهش نشان داد. به طور کلی، کاربرد کلسیم تکمیلی با وجود این‌که سبب افزایش غلظت کلسیم در اندام‌های مختلف گیاه شد اما در کاهش اثرات منفی شوری بر رشد رویشی و عملکرد میوه توت فرنگی مؤثر نبود.
حمید رضا بوستانی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۲، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۰ )
چکیده
چکیده
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگی‌های فیزیکی خاک می‌تواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه مؤثر باشد. به منظور مقایسه اثر کاربرد لجن فاضلاب با کود شیمیایی بر عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در گیاه اسفناج، آزمایشی در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل لجن فاضلاب (صفر، ۱۰، ۲۰، ۴۰ و ۸۰ گرم در کیلوگرم) و فاکتور دوم بافت خاک (لوم رسی، لوم شنی و شنی) بود. یک تیمار کود شیمیایی نیز برای مقایسه با لجن فاضلاب تهیه گردید. نتایج نشان داد که افزایش سطوح لجن فاضلاب سبب افزایش معنی‌دار وزن اندام هوایی گیاه اسفناج در سه بافت خاک شد. کاربرد کلیه سطوح لجن فاضلاب سبب افزایش معنی‌دار غلظت نیتروژن، فسفر، آهن، روی، مس و منگنز در اندام هوایی گیاه شد. غلظت هیچیک از عناصر غذایی در اسفناج با کاربرد لجن فاضلاب به حد سمی نرسید و غلظت کادمیم و سرب در اندام هوایی گیاه با کاربرد لجن فاضلاب قابل اندازه‌گیری نبود. هرچند در صورت استفاده مکرر و بخصوص کاربرد سطوح بالای لجن فاضلاب، اندازه‌گیری و ردیابی غلظت کادمیم و سرب در گیاه ضروری است. اثر تیمار کود شیمیایی در افزایش عملکرد گیاه و غلظت عناصر غذایی کمتر از سطوح ۴۰ و ۸۰ گرم لجن فاضلاب در کیلوگرم خاک بود. با توجه به کمبود آهن و روی در خاک‌های آهکی، کاربرد لجن فاضلاب می‌تواند روش مؤثری برای مقابله با کمبود این عناصر باشد. قبل از هر گونه توصیه کاربرد لجن فاضلاب، نتایج این تحقیق بایستی در شرایط مزرعه نیز تأیید گردد.
فرهاد مظلومی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۳، شماره ۱ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
شوری خاک می‌تواند سبب ایجاد عدم توازن بین عناصر غذایی در گیاهان شود. افزودن برخی عناصر غذایی به خاک‌های شور می‌تواند تا حدودی از اثرهای منفی شوری بر رشد و عملکرد گیاهان کم کند. به منظور بررسی اثر شوری و فسفر بر رشد و ترکیب شیمیایی دو رقم اسفناج (خاردار و ویروفلی اصلاح شده)، یک تحقیق گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل ۲×۳×۲ در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح شوری (۶/۰، ۸/۳ و ۸ دسی‌زیمنس بر متر از منبع کلرید سدیم) و دو سطح فسفر (۴۰ و ۸۰ میلیگرم در کیلوگرم خاک از منبع منوکلسیم فسفات) بود. نتایج نشان داد که غلظت و جذب کل سدیم، کلر و منیزیم در رقم خاردار بیشتر از رقم ویروفلی، اما غلظت و جذب کل نیتروژن، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس کمتر از ویروفلی بود. غلظت و جذب کل فسفر و کلسیم در دو رقم اسفناج مشابه بود. کاربرد ۸۰ میلیگرم فسفر، وزن خشک رقم خاردار را افزایش داد، اما بر وزن خشک رقم ویروفلی تأثیر معنی‌دار نداشت. در رقم خاردار، جذب کل نیتروژن، فسفر، کلسیم، منیزیم، روی، مس، سدیم و کلر و در رقم ویروفلی جذب کل فسفر و مس با کاربرد فسفر افزایش معنی‌دار یافت. تیمار فسفر، جذب کل نیتروژن، کلسیم، منیزیم، سدیم و کلر را در رقم ویروفلی کاهش معنی‌دار داد. کاربرد کلرید سدیم (شوری) سبب افزایش معنی‌دار وزن تر هر دو رقم و وزن خشک رقم ویروفلی گردید. جذب کل نیتروژن در رقم خاردار تحت تأثیر تیمار شوری کاهش اما در رقم ویروفلی افزایش معنی‌دار پیدا کرد. شوری در هر دو رقم، جذب کل کلسیم و منیزیم را کاهش اما جذب کل روی، سدیم و کلر را افزایش معنی‌دار داد. جذب کل مس در رقم ویروفلی، در حضور شوری، افزایش معنی‌دار یافت. بنابراین پاسخ‌های دو رقم اسفناج به شوری و کاربرد فسفر متفاوت بود. اما به طور کلی، ارقام خاردار و ویروفلی را به دلیل بهبود رشدشان با کاربرد کلرید سدیم می‌توان در گروه گیاهان نسبتاً مقاوم به شوری قرار داد.
صدیقه صفرزاده شیرازی، عبدالمجید رونقی، نجفعلی کریمیان، جعفر یثربی، یحیی امام،
دوره ۳، شماره ۱ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
کادمیم از مهمترین فلزات سمی می‌باشد که به‌وسیله گیاهان جذب شده و آثار زیانباری بر رشد گیاه و جذب عناصر غذایی دارد. به منظور بررسی اثر سمیت کادمیم بر برخی از ویژگی‌های رویشی و جذب نیتروژن، فسفر و کادمیم در شاخساره ارقام برنج، آزمایشی گلخانه‌ای شامل سه سطح کادمیم (صفر، ۴۵ و ۹۰ میلیگرم در کیلوگرم خاک)، هفت رقم برنج (قصرالدشتی، خزر، عنبربو، دشت، حسنی، طارم و کادوس)، به صورت طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که افزودن کادمیم اثر منفی بر برخی از ویژگی‌های رویشی ارقام برنج داشت. به طوری‌که افزودن ۹۰ میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک به ترتیب سبب کاهش ۷/۶۴، ۸/۶۵، ۶/۶۵، ۴/۳۵، ۳/۱۳، ۸۸ و ۴۰ درصدی میانگین رشد نسبی، وزن تر و خشک، ارتفاع شاخساره، تعداد پنجه اصلی و فرعی و تعداد کل پنجه‌های هفت رقم برنج نسبت به تیمار شاهد شد. ارقام حسنی و قصرالدشتی دارای بیشترین وزن تر و خشک، ارتفاع و رشد نسبی (RGR) و ارقام خزر و طارم دارای کمترین مقدار این ویژگی‌ها نسبت به سایر ارقام بودند. با افزودن کادمیم به خاک، جذب نیتروژن و فسفر کاهش ولی جذب کادمیم در شاخساره ارقام برنج افزایش معنیداری نسبت به تیمار شاهد داشت. بیشترین مقدار جذب نیتروژن و فسفر در رقم حسنی و کمترین مقدار آنها در رقم خزر مشاهده شد. از آنجایی که در تحقیق حاضر رقم حسنی در بیشتر ویژگی‌های رویشی بررسی شده نسبت به سایر ارقام برتری داشت، می‌تواند به عنوان رقم مقاوم و رقم خزر به عنوان رقم حساس نسبت به سمیت کادمیم معرفی شوند.
طیبه رحیمی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۳، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
کادمیم یک عنصر سنگین است که برای انسان، گیاه و دیگر موجودات زنده سمی می‌باشد و در بین عناصر سنگین، به دلیل تحرک و زیست‌فراهمی زیاد در خاک و ایجاد سمیت در غلظت‌های کم، بررسی آن اهمیت ویژه‌ای دارد. برای ارزیابی اثر کادمیم و منابع روی (سولفاتی و کلاتی) بر رشد و غلظت برخی عناصر در اسفناج، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارها شامل سه سطح کادمیم (۵، ۱۰ و۲۰ میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک به صورت سولفات کادمیم) و چهار سطح روی (صفر، ۵، ۱۰ و۲۰ میلیگرم روی در کیلوگرم خاک از دو منبع سولفاتی و کلاتی) در سه تکرار بودند. نتایج نشان داد که مصرف کادمیم به طور معنیداری وزن خشک اندام هوایی اسفناج را کاهش داد. اما کاربرد روی سبب کاهش اثر زیان‌بار کادمیم بر گیاه شد. با افزایش سطح کادمیم مصرفی، غلظت این عنصر در اندام هوایی گیاه افزایش یافت. اما مصرف روی از هر دو منبع مصرفی، غلظت کادمیم اندام هوایی را به طور معنیداری کاهش داد. کادمیم مصرفی، غلظت روی و منگنز اندام هوایی را به طور معنیداری کاهش داد. اما غلظت آهن تحت تأثیر کادمیم قرار نگرفت. غلظت منگنز و آهن اندام هوایی با مصرف روی از هر دو منبع مصرفی، کاهش یافت. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، به نظر می‌رسد کاربرد کودهای روی، به ویژه سولفات روی، برای کاهش اثرهای زیان‌بار کادمیم بر گیاه در خاک‌های آلوده به کادمیم مفید باشد.
حمید رضا بوستانی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۳، شماره ۳ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
لجن فاضلاب به عنوان یک منبع حاوی عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف در تولید گیاهان زراعی و سبزی ها در بسیاری از کشور ها مورد استفاده قرار گرفته است . به منظور مقایسه اثر کاربرد لجن فاضلاب با تیمار کود شیمیایی بر فراهمی بعضی عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در سه بافت یک خاک آهکی پس از برداشت اسفناج، آزمایشی در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار انجام شد . فاکتور اول شامل سطوح لجن فاضلاب ( صفر ، ١٠ ، ۲۰، ٤٠ و ٨٠ گرم در کیلوگرم خاک ) و فاکتور دوم بافت خاک (شنی، لوم شنی و لوم رسی) بود. یک تیمار کود شیمیایی نیز جهت مقایسه با لجن فاضلاب تهیه گردید . نتایج نشان داد که افزایش غلظت نیتروژن کل و فسفر قابل استفاده گیاه در تیمار لجن فاضلاب در هر سه بافت خاک به طور معنی داری بیشتر از تیمار کود شیمیایی بود . اثر کاربرد لجن فاضلاب بر افزایش مقدار پتاسیم خاک ها در مقایسه با افزایش فسفر و نیتروژن خاک کمتر بود، که احتمالاً به دلیل وجود مقدار کم پتاسیم در لجن فاضلاب است . غلظت آهن، روی، مس و منگنز عصاره گیری شده توسط DTPA با افزایش سطوح لجن فاضلاب کاربردی در بافت های خاک مورد مطالعه به طور معنی داری افزایش یافت و نسبت به نمونه های خاک تیمار شده با کود شیمیایی به طور معنی داری بیشتر بود. با توجه به سطح فراهمی عناصر غذایی در خاک پس از برداشت اسفناج، به ویژه در سطوح بالای کاربرد لجن فاضلاب، نیاز به افزودن اکثر عناصر غذایی برای کشت بعدی نمی باشد. غلظت کادمیم و سر ب عصاره گیری شده توسط DTPA در سه بافت خاک پس از برداشت گیاه قابل اندازه گیری نبود . بنابراین با توجه به ناچیز بودن غلظت کادمیم و سرب در لجن فاضلاب کاربردی، خطر آلودگی خاک ها به این عناصر بعید به نظر می رسد، هر چند در صورت کاربرد مکرر و افزودن سطوح بالای لجن فاضلاب، انجام آزمون خاک به منظور کنترل غلظت عناصر سنگین مانند کادمیم و سرب در خاک های تیمار شده پیشنهاد می شود. قبل از هر گونه توصیه کاربرد لجن فاضلاب، نتایج این تحقیق بایستی در شرایط مزرعه نیز تأیید گردد.
جمال شیخی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۳، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
به منظور بررسی اثر کاربرد نیتروژن و شوری بر عملکرد ماده خشک، جذب نیتروژن، غلظت نیترات در گیاه، راندمان زراعی، راندمان فیزیولوژیک، بازیافت ظاهری نیتروژن و کلروفیل اندام هوایی اسفناج (رقم ویروفلی) و هم‌چنین نیتروژن کل، نیتروژن نیتراتی و قابلیت هدایت الکتریکی خاک پس از برداشت، آزمایشی در شرایط گلخانه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار طراحی و اجرا شد. تیمارها شامل پنج سطح نیتروژن (صفر، ۷۵، ۱۵۰، ۲۲۵ و ۳۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم خاک از منبع اوره) و چهار سطح شوری (صفر، ۱، ۲ و ۳ گرم کلرید سدیم بر کیلوگرم خاک) بود. نتایج نشان داد که کاربرد ۱ و ۲ گرم کلرید سدیم اثر معنیداری بر میانگین عملکرد اندام هوایی اسفناج نداشت. اما افزودن ۳ گرم کلرید سدیم، عملکرد اندام هوایی را به‌طور معنیداری کاهش داد. کاربرد شوری بر غلظت نیترات، قرائت کلروفیل برگ اسفناج، راندمان زراعی، بازیافت ظاهری نیتروژن اندام هوایی و غلظت نیتروژن کل خاک پس از برداشت اثر معنیداری نداشت؛ اما راندمان فیزیولوژیک را کاهش داد. با افزایش سطح نیتروژن، عملکرد، جذب کل نیتروژن و کلروفیل اندام هوایی و غلظت نیتروژن کل خاک پس از برداشت افزایش، و راندمان زراعی و راندمان فیزیولوژیک کاهش یافت. کاربرد سطح بالای نیتروژن اثر سوء تیمار شوری ۳ گرم کلرید سدیم را در کاهش عملکرد اندام هوایی اسفناج تشدید نمود. در شرایط آزمایش حاضر، آستانه شوری رقم ویروفلی بیشتر از ۸ دسی‌زیمنس بر متر بود که به مراتب بیش از آستانه ذکر شده برای اسفناج در بیشتر منابع (۲ دسی‌زیمنس بر متر) است. کاربرد ۲۲۵ میلیگرم نیتروژن (بدون کاربرد کلرید سدیم) بهترین سطح نیتروژن از لحاظ عملکرد ماده خشک اسفناج بود.
جمال شیخی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۴، شماره ۱ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۲ )
چکیده
به منظور بررسی اثر شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر عملکرد و غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی، مس، کلسیم، منیزیم، سدیم و کلر در اندام هوایی اسفناج (رقم ویروفلی)، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه طراحی و اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح ورمی‌کمپوست (صفر، ۲ و ۱۰ درصد وزنی) و چهار سطح شوری (صفر، ۱، ۲، و ۳ گرم کلرید سدیم بر کیلوگرم خاک) بود. قابلیت هدایت الکتریکی چهار سطح شوری در عصاره اشباع خاک به‌ترتیب ۷/۰، ۵/۴، ۸ و ۵/۱۱ دسی‌زیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد اندام هوایی اسفناج در تیمار ۱۰% وزنی ورمی‌کمپوست به‌دست آمد. کاربرد کلرید سدیم اثر معنی-داری بر عملکرد اندام هوایی نداشت. بنابراین آستانه شوری برای رقم ویروفلی در شرایط آزمایش حاضر حداقل ۵/۱۱ دسی‌زیمنس بر متر می‌باشد که به مراتب بیشتر از آستانه ذکر شده در بیشتر منابع برای اسفناج (۲ دسی‌زیمنس بر متر) است. کاربرد ورمی‌کمپوست، غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و منیزیم را در اندام هوایی اسفناج افزایش داده و غلظت منگنز، روی، مس، کلسیم، سدیم و کلر اندام هوایی را کاهش داد. کاربرد کلرید سدیم اثر معنیداری بر غلظت فسفر، آهن، منگنز، کلسیم و منیزیم نداشت. اما با افزایش مقدار کلرید سدیم، غلظت نیتروژن، روی، مس، سدیم و کلر اندام هوایی افزایش یافت. در تیمار بدون کلرید سدیم، کاربرد ورمی‌کمپوست اثر معنیداری بر غلظت سدیم نداشت؛ اما غلظت کلر را افزایش داد. در حالی‌که در سطح ۳ گرم کلرید سدیم، کاربرد ورمی‌کمپوست، غلظت سدیم و کلر اندام هوایی را در مقایسه با کاربرد به تنهایی کلرید سدیم به‌طور معنیداری کاهش داد. بنابراین، استفاده از ورمی‌کمپوست علاوه بر افزایش رشد گیاه، می‌تواند راهکار مناسبی برای کم کردن اثرهای منفی ناشی از غلظت زیاد سدیم و کلر در خاک‌های شور بر رشد اسفناج، رقم ویروفلی، باشد.
ویدا علما، عبدالمجید رونقی، نجفعلی کریمیان، جعفر یثربی، رضا حمیدی، منصوره توجه،
دوره ۴، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۲ )
چکیده
به منظور ارزیابی اثر سطوح نیتروژن و روی بر عملکرد، اجزای عملکرد، کیفیت دانه و مقدار نیتروژن و روی دو رقم کلزا (Brassica napus L.)، آزمایشی به‌صورت گلخانه‌ای اجرا شد. در این پژوهش، دو رقم کلزا (طلایه و اپرا)، سه سطح نیتروژن (۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلیگرم در کیلوگرم) و سه سطح روی (صفر، ۵ و ۱۰ میلیگرم در کیلوگرم) در سه تکرار بهکار رفت. نتایج نشان داد که تفاوت‌های معنیداری بین دو رقم در ویژگی‌های مورد مطالعه مشاهده شد. افزایش سطوح نیتروژن و روی به‌طور معنیداری ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در گیاه، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، روغن، کاه و کلش و ریشه و مقدار پروتئین را افزایش داد. مقدار روغن با کاربرد ۱۰۰ میلیگرم در کیلوگرم نیتروژن بیشترین بود. سپس، در بالاترین سطح نیتروژن و روی به‌ترتیب کاهش و افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه، عملکرد روغن و درصد پروتئین با کاربرد سطح ۳۰۰ میلیگرم در کیلوگرم نیتروژن و ۱۰ میلیگرم در کیلوگرم روی به‌دست آمد. افزایش عملکرد دانه با افزایش تعداد خورجین در گیاه و تعداد دانه در خورجین رابطه داشت. کاربرد تیمارها، غلظت نیتروژن و روی را در دانه، کاه و کلش و ریشه کلزا افزایش دادند. برهمکنش نیتروژن و روی اثرهای معنیداری را بر بیشتر ویژگی-های مورد مطالعه کلزا نشان داد.
جمال شیخی، عبدالمجید رونقی، سید مجید موسوی،
دوره ۵، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۳ )
چکیده
به منظور بررسی اثر ورمی‌کمپوست و کلرید سدیم بر رشد اسفناج رقم "ویروفلی" و برخی ویژگی‌های شیمیایی خاک پس از برداشت، این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه‌ای اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح ورمی-کمپوست (صفر، ۲ و ۱۰ درصد وزنی) و چهار سطح شوری (صفر، ۱، ۲ و ۳ گرم کلرید سدیم بر کیلوگرم خاک به‌ترتیب معادل شوری ۷/۰، ۵/۴، ۸ و ۵/۱۱ دسی‌زیمنس بر متر) بود. بیشترین عملکرد نسبی اندام هوایی اسفناج با کاربرد ۱۰% ورمی‌کمپوست به‌دست آمد؛ در حالی که کاربرد کلرید سدیم اثر معنیداری بر عملکرد نسبی اندام هوایی اسفناج نداشت. کاربرد ورمی‌کمپوست، میانگین سطح برگ و کلروفیل اندام هوایی، ماده آلی، قابلیت هدایت الکتریکی (EC)، نیتروژن کل، فسفر قابل دسترس، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم و کلر محلول خاک پس از برداشت را افزایش داد. با کاربرد کلرید سدیم، EC، فسفر قابل دسترس، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم و کلر محلول خاک پس از برداشت افزایش یافت، ولی اثر معنیداری بر سطح برگ، کلروفیل اندام هوایی، ماده آلی و نیتروژن کل خاک پس از برداشت نداشت. استفاده از ورمی‌کمپوست اثر مثبتی بر رشد اسفناج و فراهمی عناصر غذایی در خاک پس از برداشت اسفناج داشت. با این وجود، افزایش مکرر شوری خاک، به‌ویژه در صورت کاربرد سطوح زیاد ورمی‌کمپوست، را باید درنظر داشت. کاربرد کلرید سدیم، حتی تا شوری ۵/۱۱ دسی‌زیمنس بر متر، سبب کاهش معنی‌دار عملکرد اسفناج نشد. بنابراین، رقم ویروفلی می‌تواند به‌عنوان یک رقم نسبتاً مقاوم به شوری معرفی شود. ولی، لازم است آزمایش‌های بیشتری، به‌خصوص در شرایط مزرعه، برای تأیید نتایج این پژوهش انجام شود
لیلا غلامی، جعفر یثربی، نجفعلی کریمیان، مهدی زارعی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۵، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۳ )
چکیده
به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریز آربوسکولار، ماده آلی و سطوح روی بر شکل‌های شیمیایی روی در یک خاک آهکی، آزمایشی گلخانه‌ای با گیاه ذرت به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارها عبارت بودند از روی در سه سطح (صفر، ۵ و ۱۰ میلیگرم روی در کیلوگرم خاک)، دو نوع ماده آلی (کود گوسفندی و کمپوست زباله شهری، هر یک در دو سطح صفر و ۱% وزنی) و قارچ در دو سطح (بدون قارچ و مایه‌زنی با قارچ Rhizophagus intraradices) که به یک خاک آهکی افزوده شدند. پس از گذشت ۸ هفته، گیاهان برداشت شده و در خاک گلدان‌ها شکل‌های شیمیایی روی به روش عصاره‌گیری دنباله‌ای اندازه-گیری شدند. ریشه‌ها نیز جهت تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که همزیستی میکوریز آربوسکولار سبب افزایش شکل‌های کربناتی، آلی و متصل به اکسیدهای آهن بلورین و کاهش شکل‌های متصل به اکسیدهای منگنز، متصل به اکسیدهای آهن بی‌شکل و باقی مانده شد. با افزایش روی کاربردی، همه شکل‌های روی (غیر از شکل محلول و تبادلی) افزایش یافتند. کاربرد هر دو نوع ماده آلی شکل‌های روی را افزایش داد. همزیستی میکوریز آربوسکولار و کاربرد ماده آلی و روی سبب افزایش درصد کلونیزاسیون ریشه گیاه ذرت شد.
لاله جوکار، عبدالمجید رونقی، نجفعلی کریمیان، رضا قاسمی فسایی،
دوره ۶، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۴ )
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کاربرد سطوح مختلف آهن (از منابع نانوکود کلات آهن و سکوسترین آهن ۱۳۸) بر پارامترهای رشد، غلظت و جذب آهن و برخی عناصر غذایی در گیاه لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح آهن (صفر، ۱۳۵/۰، ۲۷۰/۰ و ۴۰۵/۰ میلیگرم آهن در کیلوگرم خاک) از دو منبع نانوکود کلات آهن و سکوسترین آهن ۱۳۸ بود. خاک مورد مطالعه یک خاک لوم با نام علمی (Fine-loamy, carbonatic, thermic, Typic Calcixerepts) بود که میزان آهن قابل استفاده کمی داشت. نتایج نشان داد که با افزایش سطح آهن در هر دو نوع کود کاربردی، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، تعداد غلاف در بوته، وزن غلاف و دانه در بوته، وزن دانه در گلدان، غلظت و جذب آهن اندام هوایی و ریشه در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت. برخی پارامترهای رشد بررسی شده در تمامی سطوح آهن کاربردی نانوکود کلات آهن، در مقایسه با سطوح مشابه آهن از منبع سکوسترین آهن ۱۳۸، بیشتر بوده و برخی پارامترها در سطوح مشابه آهن از هر دو نوع کود کاربردی در یک گروه آماری قرار گرفته و لذا اختلاف معنیداری نداشتند. کاربرد آهن از هر دو منبع کودی سبب کاهش غلظت فسفر و منگنز اندام هوایی در مقایسه با تیمار شاهد شد. اثر سطوح مختلف آهن مصرفی بر غلظت روی و مس اندام هوایی معنی‌دار نبود. در نتیجه، برای اصلاح کمبود آهن گیاه لوبیای کشت شده در خاک‌های آهکی، به غلظت‌های کمتری از نانوکود کلات آهن در مقایسه با سکوسترین آهن ۱۳۸ نیاز است.
لاله جوکار، عبدالمجید رونقی،
دوره ۶، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۴ )
چکیده
یکی از روش‌های سریع پاسخ گیاهان به افزودن کود، محلول‌پاشی است که منجر به صرفه‌جویی در مصرف کود نیز میشود. محلول‌پاشی عناصر کممصرف یک روش مفید است، به ویژه در مواقعی که ریشه توانایی لازم برای جذب عناصر غذایی ضروری مورد نیاز گیاه از خاک را ندارد. میزان آهن قابل استفاده در خاک‌های آهکی با پ- هاش بالا برای گیاهان حساس به کمبود آهن، از جمله سورگوم، کم است. به منظور مقایسه اثر محلول‌پاشی منابع مختلف آهن بر ویژگی‌های رشدی، غلظت و جذب عناصر غذایی در گیاه سورگوم، آزمایشی در شرایط گلخانه در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار طراحی و اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آهن (صفر، ۹۰ و ۱۸۰ میلیگرم آهن در لیتر) از سه منبع آهن (نانوکلات آهن، سکوسترین آهن ۱۳۸ و سولفات آهن) بود. نتایج نشان داد که با افزایش سطح آهن از هر سه منبع کودی، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، ارتفاع و میزان کلروفیل، غلظت و جذب آهن در اندام هوایی در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت. با کاربرد محلول‌پاشی آهن، غلظت فسفر و منگنز در اندام هوایی سورگوم کاهش یافت؛ ولی بر غلظت فسفر، منگنز و آهن ریشه تأثیر معنیداری نداشت. اثر سطوح آهن مصرفی بر غلظت روی و مس اندام هوایی و ریشه سورگوم معنی‌دار نبود. بر اساس نتایج این پژوهش، کاربرد محلول‌پاشی سولفات آهن در مقایسه با سکوسترین آهن و نانوکلات آهن سبب افزایش رشد و بهبود برخی خصوصیات گیاه سورگوم در شرایط گلخانه می‌گردد که این نتیجه از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه می-باشد.
منصوره توجه، نجفعلی کریمیان، عبدالمجید رونقی، جعفر یثربی، رضا حمیدی، ویدا علما،
دوره ۶، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۴ )
چکیده
به منظور ارزیابی اثر سطوح مختلف فسفر و بور بر عملکرد، اجزای عملکرد، کیفیت دانه (پروتئین و روغن) و مقدار فسفر و بور کلزا (Brassica napus L.)، آزمایشی گلخانه‌ای (با هدف حذف سایر عوامل محیطی مؤثر بر پارامترهای رشد، که در مزرعه قابل کنترل نیستند) مرکب از دو رقم کلزا (طلایه و زرفام)، سه سطح فسفر (صفر، ۲۵ و ۵۰ میلیگرم بر کیلوگرم) و سه سطح بور (صفر، ۲ و ۴ میلیگرم بر کیلوگرم) در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که ارقام مورد آزمایش کلزا از نظر عملکرد دانه، ارتفاع ساقه، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و مقدار نیتروژن، فسفر، بور و روغن دانه تفاوت معنیداری داشتند. افزایش سطح فسفر به طور معنیداری وزن خشک دانه، کاه و کلش، ریشه و عملکرد زیستی و نیز ارتفاع ساقه، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد پروتئین و عملکرد و درصد روغن دانه را افزایش داد (۰۵/۰P≤). اما غلظت نیتروژن دانه در اثر کاربرد فسفر کم شد. کاربرد بور تنها غلظت و جذب کل بور و درصد روغن دانه را در هر دو رقم کلزا به صورت معنیداری افزایش داد. همبستگی مثبت و معنیداری بین عملکرد دانه با عملکرد پروتئین، تعداد خورجین در بوته و وزن هزار دانه وجود داشت. کاربرد فسفر و بور، غلظت و جذب کل فسفر و بور را در دانهی هر دو رقم کلزا افزایش داد. اثر برهمکنش فسفر و بور بر بیشتر متغیرهای مورد مطالعه مثبت بود؛ ولی معنی‌دار بودن این اثر در دو رقم متفاوت بود. انجام آزمایش مزرعهای با سطوح بیشتری از فسفر و بور و ارقام متنوع کلزا توصیه میشود.
لیلا غلامی، جعفر یثربی، نجفعلی کریمیان، مهدی زارعی، عبدالمجید رونقی،
دوره ۷، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۵ )
چکیده
به منظور مطالعه اثر سطوح روی، همزیستی میکوریز آربوسکولار و ماده آلی بر رشد و جذب عناصر غذایی کممصرف گیاه ذرت در یک خاک آهکی، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در این آزمایش، روی در سه سطح (صفر، ۵ و ۱۰ میلیگرم روی در کیلوگرم خاک)، دو نوع ماده آلی (کود گوسفندی و کمپوست زباله شهری، هر یک در دو سطح صفر و ۱% وزنی) و قارچ در دو سطح (بدون قارچ و مایه‌زنی با قارچ Glomus intraradices ) به خاک افزوده شدند. پس از گذشت ۸ هفته، گیاهان برداشت شده و جهت انجام تجزیه شیمیایی بهکار رفتند. ریشه‌ها جهت تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح روی مصرفی، میزان ماده خشک، درصد کلونیزاسیون ریشه، جذب کل روی و مس افزایش، و جذب کل آهن و منگنز گیاه ذرت کاهش یافت. همزیستی قارچ میکوریز آربوسکولار با گیاه ذرت سبب افزایش ماده خشک، درصد کلونیزاسیون ریشه و جذب کل روی، آهن، منگنز و مس گردید. کاربرد هر دو نوع ماده آلی سبب افزایش میزان ماده خشک، درصد کلونیزاسیون ریشه و جذب کل روی، آهن، منگنز و مس گیاه ذرت گردید.
