برای بررسی پیامد کاربرد قارچ میکوریز آربسکولار (گلوموس موسه و گلوموس اینترارادیسز) و باکتری مزوریزوبیوم سیسری در سه سطح رطوبتی ]۲۸% (ظرفیت زراعی)، ۱۵% (مکش ۵- بار) و ۹% (مکش ۱۰- بار)[ بر ویژگیهای ریختشناسی ریشه و اندام هوایی نخود، یک آزمایش فاکتوریل در شرایط گلخانهای در خاک سترون در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که خشکی خاک بر شمار غلاف، شمار دانه، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، بلندی بوته، درازی و حجم ریشه پیامد چشمگیر داشت. کاربرد مزوریزوبیوم بر شمار گرهها، شمار غلاف، شمار دانه، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، بلندی بوته، درازی و حجم ریشه و کاربرد میکوریز گلوموس موسه نیز بر بلندی بوته پیامد چشمگیر داشت. برهمکنش رطوبت و میکوریز و همچنین میکوریز و ریزوبیوم بر وزن تر و خشک اندام هوایی معنیدار شد. پیامد برهمکنش رطوبت و باکتری ریزوبیوم تنها بر شمار گرهها معنیدار شد. نظر کلی، بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی (به ترتیب ۶/۴۴ و ۵۳/۱۰ گرم) در تیمار مایهزنی نخود با گلوموس موسه و ریزوبیوم در رطوبت ظرفیت زراعی به‌دست آمد و همچنین گلوموس موسه هم در تنش خشکی و هم در نبود تنش، نسبت به گلوموس اینترارادیسز، کاراتر بود.
