۶ نتیجه برای جوانهزنی
فاطمه مردانی، ریحانه عموآقایی،
دوره ۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۵ )
چکیده
در این پژوهش، ابتدا آزمایشی جهت بررسی تأثیر غلظتهای مختلف عصاره ورمی‌کمپوست (۲۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ درصد) روی شاخص‌های جوانهزنی بذر و رشد دانه‌رست اسفرزه در ظروف پتری انجام شد. در آزمایش دوم، اثر ورمی‌کمپوست جامد در چهار سطح (صفر، ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصد حجمی) روی شاخص‌های ظهور و رشد گیاهچه در یک آزمایش گلدانی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش اول نشان داد که ۲۰ و ۴۰ درصد عصاره ورمی‌کمپوست سبب افزایش ظرفیت جوانهزنی، شاخص جوانهزنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه و بنیه طولی اسفرزه شد و میانگین زمان ظهور و زمان رسیدن به ۵۰% جوانهزنی را کاهش داد. در آزمایش دوم، تیمار با ۲۵% ورمی‌کمپوست جامدباعث افزایش شاخص‌های ظهور گیاهچه (انرژی، نرخ، شاخص و ضریب ظهور) و بنیه وزنی‌تر گردید و میانگین زمان ظهور را کاهش داد. از طرفی، ۲۵ و ۵۰ درصد ورمی‌کمپوست جامد باعث افزایش معنی‌دار کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید گیاهچه‌های سه‌ماهه و شاخص‌های رشد گیاهچه‌های سه‌ماهه نسبت به شاهد شد. غلظتهای زیاد ورمی‌کمپوست جامد و یا عصاره آن موجب کاهش این پارامترها گردید. از نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که اثر ورمی‌کمپوست بر جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه اسفرزه وابسته به غلظت آن می‌باشد.
آقای بیژن سعادتیان، آقای محمد کافی، آقای محمد بنایان اول، آقای جعفر نباتی،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
با توجه به اهمیت تولید و خواب ریزغده سیب‌زمینی، پژوهشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۹۲ اجرا شد. تیمارها شامل محلولپاشی تنظیمکنندهها در دو مرحله رشد فیزیولوژیک (آغازش استولون و آغازش غدهدهی) و سطوح تنظیمکننده رشد (شاهد، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم در لیتر پاکلوبوترازول، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم در لیتر بنزیل آمینوپورین) بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای پاکلوبوترازول، صفات تعداد ریزغده در بوته، وزن ریزغده و طول و قطر ریزغده را به طور معنیداری کاهش دادند. بنزیل آمینوپورین تأثیر معنیداری بر تیمارهای یاد شده نداشت. همچنین، بین سطوح غلظت پاکلوبوترازول از نظر صفت عملکرد ریزغده تفاوت معنیداری مشاهده نشد. کاربرد غلظتهای ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم در لیتر پاکلوبوترازول در هر دو مرحله آغازش استولون و غدهدهی، بهطور معنیداری زمان رسیدن به ۵، ۱۰، ۵۰ ، ۹۰ و ۹۵ درصد حداکثر جوانهزنی ریزغدههای سیب‌زمینی را نسبت به شاهد افزایش داد و بیشترین تأثیر آن بر صفات یاد شده در مرحله آغازش غدهدهی بود. در مقابل، کاربرد تیمارهای بنزیل آمینوپورین در مرحله آغازش غدهدهی، تمامی صفات جوانهزنی را به طور معنیداری کاهش داد، ولی تفاوتی بین غلظتهای مختلف مشاهده نشد.
نادر قناعتیان، عبدالحسین ابوطالبی جهرمی، حمید صادقی، سپیده کلاته جاری، بهنام بهروزنام،
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۹ )
چکیده
تغییرات اقلیمی و چالش‌های ناشی از توسعه نامتعارف کنونی، بخش کشاورزی را در استفاده از منابع آب شیرین دچار محدودیت ساخته است به‌طوری که در وضعیت کنونی ارائه راه‌کارهایی در استفاده از آ‌ب‌های شور در این بخش اجتناب‌ناپذیر است. این آزمایش با هدف بررسی اثر پیش‌تیمار بذر با استفاده از سیلیسیک اسید و سدیم نیتروپروساید بر صفات جوانهزنی بذر گوجه‌فرنگی رقم ایزابلا تحت شرایط تنش شوری انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با ۵ تکرار اجرا شد. فاکتور اول پیش‌تیمار شیمیایی بذر با و بدون سیلیسیک اسید به غلظت ۲/۵۰ میلی‌مولار، فاکتور دوم پیش‌تیمار شیمیایی بذر با و بدون محلول سدیم نیتروپروساید به غلظت ۱۰۰ میکرومولار و فاکتور سوم شوری شامل سطوح صفر، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰و ۱۵۰ میلی‌مولار سدیم کلرید به‌ترتیب معادل ۰/۰۶۷، ۲/۴۵۰، ۵/۴۴۰، ۹/۵۲۰ و ۱۴/۱۰۰ دسی‌زیمنس بر متر بود. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، سیلیسیک اسید و شوری اثر معنادار بر همه صفات و سدیم نیتروپروساید تنها بر شاخص بنیه بذر اثر معنادار داشت. برهمکنش معنادار بین سیلیسیک اسید و سدیم نیتروپروساید در صفات سرعت جوانهزنی و میانگین طول دانهال، بین سیلیسیک اسید و شوری در همه صفات به‌جز درصد جوانهزنی و شاخص تحمل به تنش، بین سدیم نیتروپروساید و شوری در همه صفات و برهمکنش معنادار بین سه فاکتور در صفات سرعت جوانهزنی، شاخص بنیه بذر و وزن تازه دانهال مشاهده شد. بر اساس نتایج، در اثر تنش شوری، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص بنیه بذر و شاخص تحمل به تنش بهطور معنی‌دار کاهش یافت. تحت شرایط شوری، سیلیسیک اسید و سدیم نیتروپروساید تأثیر معنادار در کاهش آثار شوری بر شاخص‌های فوق داشتند. بهطور کلی می‌توان با پیش‌تیمار بذر گوجه‌فرنگی در محلول ۱۰۰ میکرومولار سدیم نیتروپروساید و یا محلول ۲/۵۰ میلی‌مولار سیلیسیک اسید به‌تنهایی و یا همراه با هم، آثار منفی شوری تا حداکثر ۱۰۰ میلی‌مولار سدیم کلرید (۹/۵۲ دسی‌زیمنس بر متر) بر شاخص‌های جوانهزنی بذر را کاهش داد.
محمدصادق صادقی، نیما احمدی، اسحاق کشتکار،
دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی آثار مقادیر مختلف فلز سنگین سرب بر صفات مورفولوژیک و بیوشیمیایی گیاه مینا چمنی و توانایی جذب این فلز توسط این گیاه (گیاه‌پالایی) بود. در این آزمایش تأثیر مقادیر مختلف فلز سرب (شش سطح) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که افزایش غلظت سرب سبب کاهش درصد و سرعت جوانهزنی بذر می‌شود. صفات رشدی مانند وزن خشک ریشه و شاخساره در گیاه با افزایش غلظت سرب بهطور معنیداری کاهش یافت (به‌ترتیب۷۰ و ۲۳ درصد). میزان مجموع کلروفیل b و a، در گیاه با افزایش غلظت سرب کاهش یافت (۶۶ درصد). میزان تجمع پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز نیز با افزایش غلظت سرب در گیاه بهطور معنیداری افزایش یافت (۳۰، ۴۲ و ۴۲ درصد). با توجه به شاخص‌هایی مانند فاکتور تجمع زیستی، پتانسیل استخراج سبز، شاخص مقاومت و فاکتور انباشتگری، گیاه مینا چمنی قابلیت گیاه‌پالایی زیادی برای فلز سرب داشت. نتایج نشان داد که اعمال غلظتهای زیاد سرب سبب اختلال در شاخص‌های جوانهزنی بذر شد. گیاه آلوده به غلظت کم سرب تحمل بسیار خوبی نسبت به فلز سنگین سرب داشته و در غلظتهای بیشتر، اگرچه شاخص تحمل آن‌ها حدود ۶۰ درصد کاهش یافت، اما نشان‌دهنده تحمل قابل قبول گیاه در غلظتهای زیاد سرب بود. همچنین انباشت قابل توجه سرب در ریشه، نشان‌دهنده عمل تثبیت ریشه‌ای سرب بود که می‌تواند گیاه را برای پروژه‌های گیاه پالایی در محیط‌های آلوده به سرب، معرفی کند.
سپیده نیکومرام، علی سپهری،
دوره ۱۵، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
اخیراً با رشد سریع صنعت و کشاورزی، آلودگی خاکهای زراعی به کادمیم (Cd) و ذرات پلاستیک به یک مسئله جدی تبدیل شده است. هم‌زمانی وجود میکروپلاستیک‌ها و Cd در خاک، می‌تواند آثار بیولوژیک متنوعی به‌ویژه در مراحل اولیه رشد گیاهان ایجاد کند. در این پژوهش اثر تنش Cd در حضور ذرات میکروپلاستیک پلی‌وینیل کلرید (PVC) بر جوانهزنی و رشد گیاهچه ارزن دم‌روباهی (.Setaria italica L) رقم باستان، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار با غلظتهای ۰، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میکرومولار Cd و میکروپلاستیک PVC با مقادیر ۰، ۱، ۲، ۴ و ۶ درصد انجام شد. صفات درصد و مهار جوانهزنی، سرعت و میانگین زمان جوانهزنی، شاخص بنیه گیاهچه، وزن ذخایر انتقال‌یافته بذر، کارایی انتقال و کارآیی استفاده از ذخایر بذر، جوانهزنی نسبی، سطح سمّیت گیاهچه، شاخص تحمل جوانهزنی و شاخص تحمل ریشه بررسی شد. نتایج نشان داد که هر دو آلاینده منجر به کاهش اغلب شاخص‌های جوانهزنی شدند، با این‌حال حضور PVC در غلظتهای خاص همراه با تنش Cd منجر به بهبود شاخص‌های مورد نظر گردید. به‌طوری‌که درصد جوانهزنی و کارآیی استفاده از ذخایر بذر در غلظت ۲۰۰ میکرومولار Cd به همراه ۱ درصد PVC به‌ترتیب به میزان ۴۳/۲ و %۲۰۶ نسبت به غلظت ۲۰۰ میکرومولار Cd افزایش یافت. بیشترین درصد مهار جوانهزنی نیز مربوط به غلظت ۲۰۰ میکرومولار Cd بود که با مصرف ۱ درصد میکروپلاستیک ۵۲/۴ % کاهش یافت. ذرات میکروپلاستیک PVC گرچه آثار نامطلوبی بر روند جوانهزنی بذور ارزن دم‌روباهی داشت ولی در حضور Cd در خاک، غلظتهای کم PVC می‌تواند تا حدودی اثر تعدیل‌کننده بر سمیّت Cd داشته باشد.
زهرا خدادادی، مریم مودی، سید موسی موسوی کوهی، محبوبه سادات حسین زاده،
دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
در برخی از نواحی شور به دلیل فعالیت‌های صنعتی، آلاینده‌هایی مانند فلزات سنگین گسترش یافته است. گیاهان شورزی می‌توانند برای گیاه‌پالایی این نواحی مفید باشند. به‌منظور بررسی اثر شوری و فلز سنگین مس و اثر برهمکنش آن‌ها بر گیاه شورزی جارو (.Bassia scoparia L)، دو آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه هیدروپونیک دانشگاه بیرجند انجام شد. در آزمایش اول، آثار اصلی و برهمکنش پنج سطح شوری (صفر، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ میلی‌مولار) و پنج غلظت فلز سنگین مس (صفر، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلیگرم بر لیتر) بر ویژگی‌های جوانهزنی بذر جارو مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که افزایش شوری و غلظت مس تأثیر منفی معنیداری بر جوانهزنی و رشد گیاهچه‌های جارو دارد. در آزمایش دوم، در کشت گلدانی اثر سه سطح شوری (صفر، ۱۰۰ و ۳۰۰ میلی‌مولار) و سه غلظت مس (صفر، ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم بر لیتر) بر صفات رشدی و غلظت سدیم و مس در ریشه و شاخساره مورد بررسی قرار گرفت. شوری بهطور معنیداری غلظت سدیم را در ریشه و شاخساره افزایش داد اما تأثیری بر غلظت مس در ریشه و شاخساره نداشت. تحت تأثیر غلظت مس در محیط ریشه، غلظت این فلز در ریشه و شاخساره افزایش یافت. با این وجود، گیاه جارو به دلیل داشتن ضرایب انباشتگی کم‌تر از یک، برای استخراج گیاهی فلز سنگین مس مناسب به‌نظر نمی‌رسد، هر چند با دارا بودن زی‌توده مناسب و جذب قابل توجه مس در ریشه می‌تواند برای تثبیت این فلز مورد استفاده قرار گیرد.
