۲ نتیجه برای پایداری غشاء
جعفر عباسی، معظم حسن‌پور اصیل، جمالعلی الفتی،
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
ملاتونین کارکردهای فیزیولوژیک متفاوتی در گیاهان دارد، از آن جمله، به‌عنوان سیگنال تنظیم‌کننده فعال رشد عمل می‌کند. آزمایشی به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، به‌منظور بررسی اثر ملاتونین و سدیم نیتروپروساید (SNP) بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک گل شاخه بریدنی ژربرا (Gerbera jamesonii) رقم Maliba، در شرایط تنش شوری انجام گرفت. در این آزمایش، فاکتور اول شامل ملاتونین و SNP در پنج سطح (شاهد (بدون ملاتونین و SNP)، ۰/۱ میلی‌مولار ملاتونین + صفرSNP، و ۰/۱ میلی‌مولار ملاتونین + ۱۰ میکرومولار SNP ، و ۰/۲ میلی‌مولار ملاتونین + صفر SNP و ۰/۲ میلی‌مولار ملاتونین + ۱۰ میکرومولار SNP ) و فاکتور دوم شامل دو سطح رسانایی الکتریکی آب آبیاری (۲ و ۴ دسی‌زیمنس بر متر) بود. ویژگی‌های مورد بررسی شامل مواد جامد محلول، پایداری غشای سلولی، پتانسیل آب برگ، ساقه و ریشه، کارایی مصرف آب، قند احیا، انواع کلروفیل، کاروتنوئید، پرولین، سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، پلی‌فنل اکسیداز و مقدار پروتئین کل بودند. بر اساس مقایسه میانگین‌ها، تیمارهای ۰/۱ میلی‌مولار ملاتونین + ۱۰ میکرومولار SNP،و ۰/۲ میلی‌مولار ملاتونین + صفر SNP و ۰/۲ میلی‌مولار ملاتونین + ۱۰ میکرومولار SNP بیشترین مقدار پایداری غشاء را در شوری ۲ دسی‌زیمنس بر متر نشان دادند و با افزایش سطح شوری به ۴ دسی‌زیمنس بر متر، مقدار پایداری غشاء کاهش یافت. مقدار کلروفیل‌های b، a و کل در تیمارهای ۰/۱ میلی‌مولار ملاتونین + ۱۰ میکرومولار SNP،و ۰/۲ میلی‌مولار ملاتونین + صفر SNP و ۰/۲ میلی‌مولار ملاتونین + ۱۰ میکرومولار SNP بیشتر از تیمارهای شاهد و ۰/۱ میلی‌مولار ملاتونین بود. مقدار آنزیم‌های CAT، SOD و APX هنگام استفاده از ملاتونین و SNP به‌صورت توأم نسبت به شاهد افزایش یافتند. بنابراین، می‌توان ملاتونین و SNP را به‌عنوان ترکیب‌های مؤثر و بسیار مفید در مقاومت گل بریدنی ژربرا به شرایط تنش شوری معرفی کرد.
جعفر نباتی، مرتضی گلدانی، محمد محمدی، سیده محبوبه میرمیران، علی اسدی،
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۰ )
چکیده
در این پژوهش تحمل به شوری ۲۴ ژنوتیپ عدس در کشت هیدروپونیک به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تنش شوری (۰/۵، ۱۲ و dS m-۱و۱۶) در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌های عدس در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. اعمال تنش شوری ۱۲ و dS m-۱و۱۶ سبب کاهش درصد بقا در تمامی ژنوتیپها در مقایسه با شاهد شد. ژنوتیپ‌های MLC۵۷،وMLC۷۳،وMLC۹۴،وMLC۱۰۴ و MLC۱۰۸ قادر به تحمل شوری dS m-۱و۱۶ نبودند. اعمال سطوح تنش شوری سبب کاهش ویژگی‌های مورفولوژیک گیاه مانند ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن خشک و درصد بقای برگ در بیشتر ژنوتیپها شد. کم‌ترین درصد کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن خشک و درصد بقای برگ در سطح شوری dS m-۱و۱۶ نسبت به شاهد، به‌ترتیب در ژنوتیپ‌های MLC۱۳،وMLC۱۲۰،وMLC۴ و MLC۱۲ مشاهده شد. کم‌ترین افزایش میزان سدیم (۵/۵۲ برابر) در نتیجه اعمال شوری dS m-۱و۱۶ نسبت به شاهد در ژنوتیپ MLC۱۰۸ و بیشترین میزان کلسیم (۴ برابر) در ژنوتیپ MLC۷۸ مشاهده شد. به‌عبارتی این ژنوتیپها توانستند آثار منفی افزایش یون‌های سدیم در نتیجه اعمال تنش شوری را کاهش دهند. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی (PCA) نشان‌دهنده برتری نسبی تمام ژنوتیپ‌های متعلق به گروه اول (MLC۱۲۰،وMLC۱۷۸،وMLC۱۲،وMLC۲۶،وMLC۱۱۷ و MLC۶) در بیشتر صفات نسبت به میانگین کل بود. به‌طور کلی با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت این ژنوتیپها از درصد بقا و ویژگی‌های رشدی مناسب‌تری در مواجه با تنش شوری برخوردارند که از این ویژگی‌ها می‌توان در انتخاب بهتر ژنوتیپ‌های متحمل به شوری در پژوهش‌های آینده استفاده کرد.
