نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

در سال­های اخیر، تحقیق در رابطه با کاربرد ترکیبات نانو در زمینه­های مختلف، از جمله در بخش کشاورزی، مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت ارزیابی سرنوشت و عملکرد نانوذرات در سیستم­های گیاهی، در این بررسی، پاسخ 13 رقم گندم نسبت به کود نانوکلات­آهن در محلول غذایی هوگلند و تحت شرایط کلات­آهن معمولی و نانوکلات­آهن با غلظت 5/22 میلی­گرم در لیتر مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش در گلخانه تحقیقاتی مرکز پژوهشی کشت بدون خاک، دانشگاه صنعتی اصفهان، در بهار سال 1392 اجرا شد. نتایج نشان داد که در بین ارقام مختلف گندم، واکنش­های مثبت و منفی قابل ملاحظه­ای نسبت به کود نانوکلات­آهن وجود دارد. نتایج نشان داد که در شرایط کاربرد کلات­آهن معمولی، بین صفات مورد مطالعه، تعداد پنجه و نسبت ریشه به بخش­هوایی بیشترین ضریب تغییرات را دارا بودند و کمترین ضریب تغییرات در فلورسانس کلروفیل و سطح برگ سبز مشاهده شد. در شرایط کاربرد نانوکلات­­آهن نیز به ترتیب صفات تعداد پنجه و نسبت ریشه به بخش­ هوایی بیشترین ضریب تغییرات و فلورسانس کلروفیل از کمترین ضریب تغییرات برخوردار بودند. کود نانوکلات­آهن به ‌ترتیب منجر به کاهش 1/14، 5/9 و 9/8 درصدی میانگین ماده خشک شاخساره، سطح برگ و حجم ریشه و نیز افزایش 7/13 درصدی نسبت ریشه به بخش هوایی برخی از ارقام گندم در مقایسه با کلات­آهن معمولی شد. در پاسخ به کود نانوکلات­آهن نسبت به کلات­آهن معمولی، لاین 9 شوری با 49/14 درصد افزایش و رقم استار با 82/51 درصد کاهش به ‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان تغییرات ماده خشک کل را به خود اختصاص دادند.