گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده: (3564 مشاهده)
سلنیم (Se) یک عنصر سودمند مهم برای گیاهان است که میتواند رشد گیاه را در شرایط معمولی و تنش بهبود بخشد. در مطالعه
حاضر، تأثیر سلنیم و نانوسلنیم (N-Se) بر خصوصیات فتوسنتزی، فعالیت آنتیاکسیدانی و میزان پلیفنل کل گوجهفرنگی
(Lycopersicum esculentum Mill. cv. Halil) تحت شرایط تنش دمایی در محیط کشت هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. با این هدف، به محلول غذایی، سلنیم و نانوسلنیم اضافه شد و پس از مدتی گیاهان در سه سطح دمایی قرار گرفتند که شامل دمای نرمال (25/17±2°C روز به شب)، دمای زیاد (40 درجه سلسیوس برای 24 ساعت) و دمای کم (10 درجه سلسیوس برای 24 ساعت) بود. این آزمایش بهصورت فاکتوریل شامل تیمارهای دمایی (نرمال، زیاد و کم؛ بهترتیب T1، T2 و T3)، سطوح سلنیم (صفر (شاهد)، 5/2، 5 و 8 میلیمولار؛ بهترتیب Se0، Se1، Se2 و Se3) و سطوح نانوسلنیم (1، 4، 8 و 12 میکرومولار؛ بهترتیب N-Se1، N-Se2، N-se3 و N-Se4) در سه تکرار بود. سپس، در شرایط دمایی معمول به مدت 7 روز قرار گرفتند و اندازهگیری فاکتورهای فتوسنتزی و آنتیاکسیدانی انجام گرفت. براساس نتایج، تنش دمایی سرد و گرم بهطور کلی تأثیر منفی بر رشد گوجهفرنگی داشت. تحت تنش دمای زیاد، نرخ فتوسنتز، هدایت مزوفیلی و کارایی مصرف آب فتوسنتزی بهبود یافت. در حالی که تنش دمای کم، تنفس گیاه را افزایش داد. اغلب شاخصهای فتوسنتزی با کاربرد سلنیم و نانوسلنیم بهبود یافت. در تیمار Se1، تحت تنش دمایی، میزان فتوسنتز، تنفس و هدایت مزوفیلی بهترین نتیجه را نشان داد و مقاومت گیاه را افزایش داد. در تیمارهای نانوسلنیم، تیمار N-Se1 بهترین نتیجه را در فتوسنتز، آنتیاکسیدان و فنل نشان داد. در شرایط تنش کاربرد سلنیم، بهخصوص در غلظتهای 5 و 8 میلیمولار، تأثیر منفی بر نرخ فتوسنتز، دیاکسیدکربن درون روزنهای، هدایت مزوفیلی و کارایی مصرف آب فتوسنتزی داشت که نشاندهنده غیر کارا بودن سلنیم در غلظتهای زیاد بود. بهطور کلی، شاخصهای فیزیولوژیک گوجهفرنگی در شرایط تنش دمایی کم و زیاد در تیمار نانوسلنیم N-Se1 بهبود مییابد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1394/12/21 | پذیرش: 1396/3/29 | انتشار: 1397/3/25