نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

نوع بستر کشت بر رشد محصولات هیدروپونیک تأثیر دارد. به منظور انتخاب بستر کشت مناسب برای بادرنجبویه در شرایط کشت بدون خاک، دو آزمایش گلخانه‌­ای مجزا با استفاده از بسترهای کشت حاوی اندازه­‌های مختلف پرلیت و مخلوط پرلیت و پیت ماس انجام شد. تیمارهای آزمایش اول شامل بستر پرلیت (خیلی ریز (کوچک‌تر از 0/5 میلی­متر)، ریز (1-0/5 میلی­متر)، متوسط (1-1/5 میلی­متر)، درشت (2-1/5 میلی­متر) و خیلی درشت (بیش از 2 میلی­متر)) به صورت 100% حجمی و تیمارهای آزمایش دوم شامل مخلوط اندازه­‌های پرلیت با 50% پیت ماس(50:50) و پیت ماس (100%) حجمی بودند. آزمایش‌­ها در قالب طرح بلوک­‌های کامل تصادفی در سه تکرار طراحی شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌­داری در پارامترهای مورد اندازه­‌گیری در بسترهای معدنی (اندازه‌­های مختلف پرلیت)، بسترهای آلی (پیت ماس) و مخلوط بسترهای آلی و معدنی مشاهده شد. بیشترین وزن تر (98 گرم)، وزن خشک (5/29 گرم) و عملکرد اسانس (0/13 گرم برای هر گلدان) در بستر پرلیت 1-0/5 میلی­متر به­‌دست آمد. در بسترهای مخلوط پرلیت و پیت ماس، بیشترین وزن تر (189 گرم) و وزن خشک (62/4 گرم) در مخلوطی که اندازه پرلیت آن 1/5-1 میلی­متر بود، به‌­دست آمد. بیشترین عملکرد اسانس (0/28 گرم در گلدان) در تیمار پیت ماس خالص مشاهده شد. به‌طور کلی، می­توان نتیجه‏‌گیری کرد که اگرچه افزودن پیت ماس به بسترهای پرلیت باعث افزایش پارامتر­های رشد و عملکرد بادرنجبویه گردید، لیکن، در تهیه بستر کشت، باید اندازه پرلیت نیز مورد توجه قرار گیرد.