نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

به‌منظور بررسی اثر سلنات سدیم (Na₂SeO₄) و سلنیت سدیم (Na₂SeO₃) بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و غلظت عناصر غذایی در نعناع فلفلی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و سطوح مختلف سلنات سدیم و سلنیت سدیم (0، 4، 8 و 12 میلی‌گرم بر لیتر) در شرایط کشت بدون خاک در محلول هوگلند در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. سپس صفات مورفولوژیک و غلظت عناصر غذایی برگ در مرحله گلدهی اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد کاربرد دو فرم سلنیوم در غلظت 4 میلی‌گرم بر لیتر موجب افزایش صفات رشدی در نعناع فلفلی شد. بیشترین غلظت هر دو نمک سبب کاهش رشد گیاه شد. همچنین با افزایش غلظت سلنیت و سلنات سدیم، غلظت سلنیوم برگ افزایش یافت؛ ولی کاربرد سلنات سدیم موجب افزایش بیش‌تر غلظت این عنصر در برگ شد. هر دو فرم سلنیوم موجب افزایش غلظت عناصر پرمصرف و کم‌مصرف برگ نعناع فلفلی شد. در تیمار 4 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم، غلظت عناصر غذایی پرمصرف برگ شامل فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم به‌ترتیب 11/1، 3/2، 11/6 و 9/2 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت که این تغییرات به لحاظ آماری نسبت به شاهد معنی‌دار نبود. بیش‌ترین غلظت نیتروژن در تیمار 4 میلی‌گرم بر لیتر سلنیت سدیم مشاهده شد که با افزایش 43/7 درصدی نسبت به شاهد همراه بود. در سطوح 4، 8 و 12 میلی‌گرم بر لیتر سلنات و سلنیت سدیم، غلظت عناصر آهن، بور، روی و مس (به‌جز مولیبدن و منگنز) افزایش یافت. به‌طوری‌که بیش‌ترین غلظت عناصر آهن و بور مربوط به تیمار 12 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم بود که به‌ترتیب 60/2 و 25/7 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. بیش‌ترین غلظت عناصر روی و مس مربوط به تیمار 12 میلی‌گرم بر لیتر سلنیت سدیم بود که به‌ترتیب 63/3 و 40/6 درصد افزایش نسبت به شاهد مشاهده شد. به‌طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد سطح کاربرد 4 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم می‌تواند برای بهبود رشد و شرایط تغذیه‌ای گیاه نعناع فلفلی مورد استفاده قرار گیرد.