دوره 13، شماره 3 - ( نشریه روابط خاک و گیاه 1401 )
جلد 13 شماره 3 صفحات 31-17 |
برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر
چکیده: (874 مشاهده)
این پژوهش با هدف ارزیابی آثار ریزوسفری سه پایه مرکبات بر تعدادی از ویژگی‌های زیستی و اجزاء فسفر در یک خاک آهکی تیمار نشده و تیمار شده با فسفر اجرا شد. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به‌صورت گلدانی اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل پرتقال پیوند شده تامسون (Citrus sinensis L. Osbeck) روی سه پایه مختلف مرکبات (سیتروملو، سیترنج و نارنج) و دو سطح کاربرد کود فسفر (0 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) بودند. هجده ماه پس از کاشت نهالها در گلدانها، گیاهان برداشت شده و برخی ویژگی‌های زیستی شامل کربن آلی محلول، جمعیت باکتری و قارچ، فسفر زیست‌توده میکروبی، فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز قلیایی و اسیدی و نیز فسفر قابل استفاده و شکل‌های مختلف فسفر (شامل فسفر محلول و تبادلی، فسفر مرتبط با اکسیدهای آهن و آلومینیوم، فسفر مرتبط با کلسیم، فسفر باقی‌مانده) در نمونه خاکهای ریزوسفری اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد صرف‌نظر از سطح کاربرد فسفر، مقدار کربن آلی محلول و نیز جمعیت قارچ و باکتری در خاک ریزوسفری پایه نارنج در مقایسه با دو پایه دیگر بیش‌تر بود، اما در بین پایه‌های مورد بررسی کم‌ترین pH، و نیز فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی و فسفر زیست‌توده میکروبی در ریزوسفر نارنج به دست آمد (0/05>p). همچنین مقدار فسفر قابل استفاده در ریزوسفر نارنج به‌طور معنی‌داری کم‌تر از دو پایه دیگر بود (0/05>p). همچنین تنها شکل فسفر مرتبط با اکسیدهای آهن و آلومینیوم و فسفر محلول متأثر از فعالیت ریشه و سطح فسفر کاربردی بودند اما فعالیت ریشه مرکبات اثر معنی‌داری بر فسفر مرتبط با کلسیم و فسفر باقی‌مانده نداشت و این دو شکل فسفر تنها متأثر از سطح کاربرد فسفر بودند (0/05>p). به‌طور خلاصه به‌نظر می‌رسد، با توجه به نتایج در میان پایه‌های مورد بررسی، پایه نارنج می‌تواند از طریق اصلاح شرایط زیستی و شیمیایی محیط پیرامون ریشه خود و نیز تغییر اجزاء فسفر در خاک ریزوسفری، کارایی جذب فسفر از خاک مورد بررسی را بهبود ببخشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اثر ریشه گیاهان بر ویژگی‌ها و فرایندهای بیوفیزیکی و بیوشیمیایی خاک
دریافت: 1401/3/31 | پذیرش: 1401/9/10 | انتشار: 1401/9/10
دریافت: 1401/3/31 | پذیرش: 1401/9/10 | انتشار: 1401/9/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
