گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
چکیده: (879 مشاهده)
سورگوم در دنیا بهعنوان یک غله مطرح است، ولی در ایران با توجه به کمبود علوفه، نوع علوفهای آن اولویت دارد. با توجه به اهمیت کشت این گیاه و شرایط موجود کشت در استان مازندران مبنی بر وجود تنش شوری، این پژوهش با هدف بررسی واکنش عملکردی گیاه سورگوم به شوری آب آبیاری و شوری خاک و کمّیکردن آن به شوری طی دوره بلوغ، با بهکارگیری چند مدل تجربی انجام شد. در این پژوهش از سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید و تیمارهای شوری آب شامل آب چاه (شاهد)، نسبتهای 1:4، 2:4 و 3:4 آب چاه : آب دریا، آب دریا (بهصورت خالص) در ستونهای خاک استفاده شد. مدلهای حد آستانهای عملکرد-شوری (ماس و هافمن، ونگنوختن و هافمن، دیرکسن و همکاران، همایی و همکاران، نمایی دوگانه، ویبول تصحیحشده و گومپرتز) بر دادههای اندازهگیریشده (عملکرد نسبی در برابر رسانایی الکتریکی) در مرحله بلوغ گیاه سورگوم برازش داده شده و پارامترهای آنها برآورد شدند. نتایج نشان داد که در بین مدلهای مذکور، باتوجه به مقادیر کمتر ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و معیار آکائیکه (AIC) (بهترتیب 2/84، 157/34-) و (به ترتیب 3/11 و 152/53-) برای مدلهای ونگنوختن، و هافمن و گومپرتز در برازش دادههای عملکرد نسبی بهعنوان تابعی از رسانایی الکتریکی عصاره اشباع خاک و مدلهای ونگنوختن و هافمن (1/09، 205/77-) و ویبول تصحیحشده (0/95 و 213/21-) در برازش دادههای عملکرد نسبی بهعنوان تابعی از رسانایی الکتریکی آب آبیاری، برتری داشتند. حد آستانه تحمل سورگوم به شوری در برازش دادههای عملکرد نسبی در برابر رسانایی الکتریکی عصاره اشباع خاک و آب آبیاری نیز بهترتیب 3/65 و 2/33 دسیزیمنس بر متر برآورد شد. همچنین بین عملکرد نسبی بهدست آمده از مدلها بهعنوان تابعی از رسانایی الکتریکی عصاره اشباع خاک و آب آبیاری اختلاف معنیداری مشاهده نشد، بهعبارت دیگر مدلهای مذکور توانایی تخمین عملکرد گیاه بر مبنای شوری آب آبیاری را نیز نشان دادند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدلسازی روابط آب-خاک-گیاه و جذب آب توسط ريشه دریافت: 1401/8/19 | پذیرش: 1402/3/2 | انتشار: 1402/6/29