دوره 14، شماره 2 - ( 4-1402 )
جلد 14 شماره 2 صفحات 79-61 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، 83641-91769 2- گروه تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، 83111-84156، ایران
چکیده: (644 مشاهده)
این پژوهش به‌منظور ارزیابی تحمل خشکی ژنوتیپ‌های نوترکیب دو گونه داکتی‌لیس (.Dactylis glomerata L) و بروموس (.Bromus inermis Leyss)، و بررسی اثر تنش خشکی درازمدت بر دیرزیستی، خواب تابستانه و برگشت‌پذیری اجرا شد. بدین منظور، تعداد 36 ژنوتیپ داکتی‌لیس و 36 ژنوتیپ بروموس به‌صورت تصادفی از بین نتایج حاصل از پلی‌کراس انتخاب شده و کلون شدند و در شرایط بدون تنش و تنش خشکی طی سال‌های 1394-1392 در مزرعه پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفتند. در سال پنجم (1395)، پس از برداشت علوفه بهاره، اجرای آبیاری به‌مدت 2 ماه در هر دو رژیم رطوبتی متوقف شد و سپس گیاهان آبیاری شده و مورد ارزیابی قرار گرفتند. تنوع ژنتیکی زیادی بین ژنوتیپ‌های هر دو گونه از نظر اکثر صفات مشاهده شد. در گونه داکتی‌لیس، ضریب تنوع ژنتیکی از 4/31 تا %65/45 در شرایط بدون تنش، و از 3/93 تا %79/93 در شرایط تنش متغیر بود. در گونه بروموس، دامنه ضریب تنوع ژنتیکی در شرایط بدون تنش %67/18-3/56 و در شرایط تنش %54/63-3/42 مشاهده شد که نشان‌دهنده پتانسیل زیاد برای بهبود این صفات از طریق انتخاب هدفمند در برنامه‌های اصلاحی است. در هر دو گونه بیش‌ترین درصد افزایش ضریب تنوع ژنتیکی تحت شرایط تنش برای صفات مرتبط با برگشت‌پذیری (امتیاز و نسبت برگشت‌پذیری در گونه داکتی‌لیس، و عملکرد، امتیاز، نسبت و درصد برگشت‌پذیری در گونه بروموس) مشاهده شد. نتایج نشان داد که گونه بروموس از نظر برگشت‌پذیری نسبت به گونه داکتی‌لیس وضعیت بهتری دارد. در هر دو گونه کاهش صفات مرتبط با برگشت‌پذیری، به‌جز صفت نسبت برگشت‌پذیری در گونه بروموس، تحت شرایط تنش خشکی مشاهده شد. میزان کاهش این صفات در گونه داکتی‌لیس نسبت به بروموس بیش‌تر بود. در این پژوهش، دیرزیستی ژنوتیپ‌های داکتی‌لیس در رژیم رطوبتی تنش خشکی افزایش یافت در‌حالی‌که در گونه بروموس کاهش یافت. تولید کم‌تر علوفه طی تابستان توسط ژنوتیپ‌های این ژرم‌پلاسم نشان داد که این ژنوتیپ‌ها دارای خواب ناقص بودند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
روابط آب و گیاه
دریافت: 1401/12/2 | پذیرش: 1402/4/10 | انتشار: 1402/6/29
دریافت: 1401/12/2 | پذیرش: 1402/4/10 | انتشار: 1402/6/29
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
