دوره 16، شماره 2 - ( نشریه روابط خاک و گیاه 1404 )
جلد 16 شماره 2 صفحات 38-21 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه علوم و مهندسی خاک و گروه پژوهشی خشکسالی و تغییر اقلیم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران ، farhadazarmi@birjand.ac.ir
2- گروه مرتع و آبخیزداری و گروه پژوهشی خشکسالی و تغییر اقلیم، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
2- گروه مرتع و آبخیزداری و گروه پژوهشی خشکسالی و تغییر اقلیم، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده: (768 مشاهده)
پیشینه پژوهش و هدف: ارزیابی ویژگیهای خاک اطراف گیاهان، نقش مهمی در شناخت تأثیر پوشش گیاهی بر خاک و درنتیجه مدیریت مراتع دارد. نسبت کربن به نیتروژن (C/N) اثر مستقیمی بر سرعت تجزیه ترکیبات آلی و ماندگاری کربن در خاک دارد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه مقدار کربن آلی، نیتروژن کل و نسبت C/N خاک در رویشگاههای مختلف و شکلهای زیستی مختلف گیاهان بومی مناطق خشک و بیابانی و کشتشده در برخی از مراتع احیایی خراسان جنوبی بود.
روشها: نمونههای خاک از پنج رویشگاه مختلف از پای (ناحیه ریشه) گیاه و عمق صفر تا 60 سانتیمتری برداشت شده و مقادیر کربن و نیتروژن و نسبت آنها اندازهگیری شد.
نتایج: نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی خاک در رویشگاههای مورد بررسی در دامنه 0/97-0/07 درصد متغیر بود. بیشترین میانگین کربن آلی خاک (0/82 درصد) از خاک مکان رویش گیاه قرهداغ (Nitraria schoberi) و کمترین میانگین آن (0/15 درصد) از خاک مکان رویش گیاه گل آرونه (Hymenocrater calycinus) بهدست آمد. مقدار نیتروژن کل خاک بین 0/006 تا 0/14 درصد متغیر بود. نسبت C/N خاک از 3/61 تا 71/50 متغیر بوده و میانگین آن برابر 15/02 بود. بیشترین مقادیر نیتروژن و کربن آلی خاک در رویشگاه گونههای گیاهی درختچهای و بوتهای با فرم زیستی فانروفیت مشاهده شد.
نتیجهگیری کلی: بهنظر میرسد گونههای درختچهای با درصد تاج پوشش و زیست توده بیشتر و درنتیجه ریزش لاشبرگ بیشتر، نسبت به گونههای علفی، در بازچرخش عناصر غذایی کمک بیشتری میکنند. کشت گونه قره داغ (Nitraria schoberi) در مراتع احیایی موجب افزایش کربن و نیتروژن خاک شد؛ ازینرو کشت این گونه در برنامههای احیای مراتع و پروژههای ترسیب کربن پیشنهاد میشود.
روشها: نمونههای خاک از پنج رویشگاه مختلف از پای (ناحیه ریشه) گیاه و عمق صفر تا 60 سانتیمتری برداشت شده و مقادیر کربن و نیتروژن و نسبت آنها اندازهگیری شد.
نتایج: نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی خاک در رویشگاههای مورد بررسی در دامنه 0/97-0/07 درصد متغیر بود. بیشترین میانگین کربن آلی خاک (0/82 درصد) از خاک مکان رویش گیاه قرهداغ (Nitraria schoberi) و کمترین میانگین آن (0/15 درصد) از خاک مکان رویش گیاه گل آرونه (Hymenocrater calycinus) بهدست آمد. مقدار نیتروژن کل خاک بین 0/006 تا 0/14 درصد متغیر بود. نسبت C/N خاک از 3/61 تا 71/50 متغیر بوده و میانگین آن برابر 15/02 بود. بیشترین مقادیر نیتروژن و کربن آلی خاک در رویشگاه گونههای گیاهی درختچهای و بوتهای با فرم زیستی فانروفیت مشاهده شد.
نتیجهگیری کلی: بهنظر میرسد گونههای درختچهای با درصد تاج پوشش و زیست توده بیشتر و درنتیجه ریزش لاشبرگ بیشتر، نسبت به گونههای علفی، در بازچرخش عناصر غذایی کمک بیشتری میکنند. کشت گونه قره داغ (Nitraria schoberi) در مراتع احیایی موجب افزایش کربن و نیتروژن خاک شد؛ ازینرو کشت این گونه در برنامههای احیای مراتع و پروژههای ترسیب کربن پیشنهاد میشود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
ترسیب (تثبیت) کربن و ساختمان خاک در ناحیه ریشه و ریزوسفر
دریافت: 1403/11/24 | پذیرش: 1404/4/26 | انتشار: 1404/6/31
دریافت: 1403/11/24 | پذیرش: 1404/4/26 | انتشار: 1404/6/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
