دوره 16، شماره 2 - ( نشریه روابط خاک و گیاه 1404 )
جلد 16 شماره 2 صفحات 20-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
2- فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران ،a.mohtadi@yu.ac.ir
3- فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
2- فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران ،
3- فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
چکیده: (707 مشاهده)
پیشینه پژوهش و هدف: نیکل از عناصر سنگین و کممصرف ضروری است، اما افزایش غلظت آن در محیط، جوانهزنی و رشد گیاهان را به مخاطره میاندازد. سلنیوم بهعنوان یک عنصر کممصرف اما ضروری در بسیاری از فرآیندهای زیستی نقش مهمی ایفا میکند و در شرایط تنشهای محیطی، میتواند بهعنوان یک عامل محافظتی عمل کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر سطوح مختلف سلنیوم و نانوسلنیوم بر شاخصهای فیزیولوژیک و رشد کلزا (.Brassica napus L) تحت تنش نیکل بود.
روشها: در پژوهش حاضر، اثر سطوح مختلف نیکل و سلنیوم بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کلزا در شرایط کشت بدون خاک بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. عامل اول شامل کاربرد نیکل در محلول غذایی با سه سطح (صفر، 10 و 50 میکرومولار) از منبع سولفات نیکل و عامل دوم، کاربرد ترکیبی از سطوح سلنیوم به دو شکل سلنات در محلول غذایی در سه سطح (صفر، 10 و 20 میکرومولار) از منبع سلنات سدیم و محلولپاشی برگی نانوسلنیوم در سه سطح (صفر، 2 و 5 میلیگرم در لیتر) بود.
نتایج: نتایج نشان داد که اثر سطح 10 میکرومولار نیکل بر شاخصهای مورد بررسی، نسبت به شاهد، اختلاف معنیداری نداشت. سطح 50 میکرومولار نیکل، محتوای نیکل ریشه و شاخساره را افزایش داد و سایر صفات مورد بررسی را کاهش داد. با افزایش سطوح نیکل، پتاسیم ریشه نیز افزایش یافت. استفاده از 10 میکرومولار سلنیوم و 2 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم در اغلب موارد، منجر به تعدیل آثار ناشی از سمّیت نیکل شد. کاربرد سطوح 10 میکرومولار سلنیوم و 2 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم، با افزایش محتوای قندهای محلول برگ، محتوای پتاسیم ریشه و کاهش درصد نشت الکترولیت و بهتبع آن افزایش شاخص سبزینگی، سبب افزایش وزن خشک ریشه و شاخساره این گیاه شد.
نتیجهگیری کلی: میتوان نتیجه گرفت که اثر مثبت سلنیوم بر رشد کلزا به افزایش محتوای قندهای محلول برگ و محتوای پتاسیم مرتبط باشد. در نهایت میتوان کاربرد 10 میکرومولار سلنیوم در محلول غذایی و یا محلولپاشی برگی 2 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم را برای تولید کلزا در شرایط تنش نیکل پیشنهاد کرد.
روشها: در پژوهش حاضر، اثر سطوح مختلف نیکل و سلنیوم بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کلزا در شرایط کشت بدون خاک بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. عامل اول شامل کاربرد نیکل در محلول غذایی با سه سطح (صفر، 10 و 50 میکرومولار) از منبع سولفات نیکل و عامل دوم، کاربرد ترکیبی از سطوح سلنیوم به دو شکل سلنات در محلول غذایی در سه سطح (صفر، 10 و 20 میکرومولار) از منبع سلنات سدیم و محلولپاشی برگی نانوسلنیوم در سه سطح (صفر، 2 و 5 میلیگرم در لیتر) بود.
نتایج: نتایج نشان داد که اثر سطح 10 میکرومولار نیکل بر شاخصهای مورد بررسی، نسبت به شاهد، اختلاف معنیداری نداشت. سطح 50 میکرومولار نیکل، محتوای نیکل ریشه و شاخساره را افزایش داد و سایر صفات مورد بررسی را کاهش داد. با افزایش سطوح نیکل، پتاسیم ریشه نیز افزایش یافت. استفاده از 10 میکرومولار سلنیوم و 2 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم در اغلب موارد، منجر به تعدیل آثار ناشی از سمّیت نیکل شد. کاربرد سطوح 10 میکرومولار سلنیوم و 2 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم، با افزایش محتوای قندهای محلول برگ، محتوای پتاسیم ریشه و کاهش درصد نشت الکترولیت و بهتبع آن افزایش شاخص سبزینگی، سبب افزایش وزن خشک ریشه و شاخساره این گیاه شد.
نتیجهگیری کلی: میتوان نتیجه گرفت که اثر مثبت سلنیوم بر رشد کلزا به افزایش محتوای قندهای محلول برگ و محتوای پتاسیم مرتبط باشد. در نهایت میتوان کاربرد 10 میکرومولار سلنیوم در محلول غذایی و یا محلولپاشی برگی 2 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم را برای تولید کلزا در شرایط تنش نیکل پیشنهاد کرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
رشد گیاهان در شرایط تنش
دریافت: 1404/2/15 | پذیرش: 1404/4/8 | انتشار: 1404/6/31
دریافت: 1404/2/15 | پذیرش: 1404/4/8 | انتشار: 1404/6/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
