دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (178 مشاهده)
مقدمه و اهداف: کمبود نیتروژن یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان است. هرچند کاربرد کود اوره می‌تواند این کمبود را جبران کند، اما کاربرد بیش از حد آن پیامدهای جدی همچون آبشویی نیترات و آلودگی منابع آب سطحی و زیرزمینی را به دنبال دارد. از این رو، در پژوهش حاضر، به‌منظور ارائه راهکاری پایدار برای کاهش خطرات زیست‌محیطی شستشوی نیترات و بهبود مدیریت خاک، کارایی بیوچارهای اصلاح‌شده با فلزات مختلف، در کاهش آبشویی نیترات ناشی از کود اوره در خاک‌هایی با بافت متفاوت، مورد مطالعه قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: بیوچار مورد استفاده از کاه برنج طی فرایند پیرولیز در دمای ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد تهیه و سپس با فلزات آهن، روی و مس پوشش داده شد. علاوه بر این، به منظور تهیه کامپوزیت‌های کربن– فلز نیز، کاه برنج با این فلزات پوشش داده شد و سپس فرایند پیرولیز ثانویه بر روی آنها صورت پذیرفت. عملکرد این مواد در کاهش آبشویی نیترات ناشی از کود اوره، در سه نوع خاک با بافت لوم رسی شنی، لوم رسی و رسی، تحت شرایط آبیاری پیوسته، با اندازه گیری غلظت نیترات در زهاب این خاک ها به روش اسپکتروفتومتری بررسی گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که نوع خاک تفاوت معناداری در میزان آبشویی ایجاد نکرد، در حالی که اصلاح بیوچار با فلزات نقش چشمگیری در کاهش نیترات داشت. از میان تیمارها، بیوچار با پوشش مس، بیشترین اثر را نشان داد و غلظت نیترات را به 79/21 (mgL-1) کاهش داد که نسبت به تیمار شاهد با ۱۸۷(mgL-1)، تفاوت قابل ملاحظه‌ای داشت. تحلیل‌های طیف‌سنجی نیز تغییرات ساختاری ناشی از پوشش‌دهی فلزی را تأیید کردند.
نتیجه‌گیری: یافته‌ها بیانگر آن است که بیوچارهای اصلاح‌شده با فلزات، به‌ویژه نمونه پوشش‌دار با مس، می‌توانند رویکردی کارآمد برای کاهش آبشویی نیترات و جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی باشند. این فناوری ظرفیت بالایی برای به‌کارگیری در مدیریت پایدار کشاورزی و حفظ کیفیت خاک و محیط‌زیست دارد.
مواد و روش‌ها: بیوچار مورد استفاده از کاه برنج طی فرایند پیرولیز در دمای ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد تهیه و سپس با فلزات آهن، روی و مس پوشش داده شد. علاوه بر این، به منظور تهیه کامپوزیت‌های کربن– فلز نیز، کاه برنج با این فلزات پوشش داده شد و سپس فرایند پیرولیز ثانویه بر روی آنها صورت پذیرفت. عملکرد این مواد در کاهش آبشویی نیترات ناشی از کود اوره، در سه نوع خاک با بافت لوم رسی شنی، لوم رسی و رسی، تحت شرایط آبیاری پیوسته، با اندازه گیری غلظت نیترات در زهاب این خاک ها به روش اسپکتروفتومتری بررسی گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که نوع خاک تفاوت معناداری در میزان آبشویی ایجاد نکرد، در حالی که اصلاح بیوچار با فلزات نقش چشمگیری در کاهش نیترات داشت. از میان تیمارها، بیوچار با پوشش مس، بیشترین اثر را نشان داد و غلظت نیترات را به 79/21 (mgL-1) کاهش داد که نسبت به تیمار شاهد با ۱۸۷(mgL-1)، تفاوت قابل ملاحظه‌ای داشت. تحلیل‌های طیف‌سنجی نیز تغییرات ساختاری ناشی از پوشش‌دهی فلزی را تأیید کردند.
نتیجه‌گیری: یافته‌ها بیانگر آن است که بیوچارهای اصلاح‌شده با فلزات، به‌ویژه نمونه پوشش‌دار با مس، می‌توانند رویکردی کارآمد برای کاهش آبشویی نیترات و جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی باشند. این فناوری ظرفیت بالایی برای به‌کارگیری در مدیریت پایدار کشاورزی و حفظ کیفیت خاک و محیط‌زیست دارد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
بیوژئوشیمی آلاینده‌ها در سیستم خاک-گیاه
دریافت: 1404/4/12 | پذیرش: 1404/7/8
دریافت: 1404/4/12 | پذیرش: 1404/7/8
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
