نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

نیکل در غلظت‌های بسیار کم برای گیاهان ضروری شناخته شده است؛ اما در غلظت زیاد در گیاه ایجاد سمیت می‌کند. در این پژوهش، تأثیر سطوح مختلف عنصر نیکل (صفر، 50، 100 و 200 میکرومولار از منبع کلرید نیکل) بر پاسخ آنتی-اکسیداتیو برگ ارقام سوپر دامینوس و نگین خیار (Cucumis sativus L.) در محلول غذایی حاوی نیترات آمونیوم به‌عنوان منبع نیتروژن بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نیکل محلول غذایی و گذشت زمان، غلظت نیکل برگ هر دو رقم خیار افزایش یافت. این افزایش در مرحله بعد از گل‌دهی بیشتر از مرحله رشد رویشی بود. هم‌چنین غلظت مالون‌دی‌آلدئید تولید شده در مرحله رشد رویشی در مقایسه با مرحله بعد از گل‌دهی بیشتر بود. کاربرد 50 میکرومولار نیکل سبب کاهش معنی‌دار غلظت مالون‌دی‌آلدئید تولید شده بر اثر پراکسیداسیون لیپیدها در مقایسه با شاهد (بدون نیکل) شد. تأثیر نیکل بر فعالیت آنزیم کاتالاز بسته به رقم خیار و غلظت این عنصر در محیط کشت متفاوت بود. در رقم سوپر دامینوس، فعالیت آنزیم کاتالاز در مرحله رشد رویشی تحت تأثیر کاربرد نیکل قرار نگرفت. درحالی‌که در رقم نگین، کاربرد نیکل موجب کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز برگ در مقایسه با شاهد شد. در مرحله بعد از گل‌دهی، کاربرد نیکل در هر دو رقم خیار باعث کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز در مقایسه با شاهد شد. نتایج نشان داد که در مرحله رشد رویشی، کاربرد 50 میکرومولار نیکل در محیط کشت موجب کاهش فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در هر دو رقم خیار در مقایسه با شاهد شد و با افزایش سطح نیکل به 100 و 200 میکرومولار، فعالیت این آنزیم افزایش یافت. در مرحله بعد از گل‌دهی، فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز برگ بسته به رقم خیار و غلظت این عنصر در محیط کشت متفاوت بود. براساس نتایج پژوهش حاضر، به‌طورکلی، تأثیر نیکل بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان برگ خیار بسته به رقم گیاه، سطح نیکل و نوع آنزیم متفاوت است.

واژه‌های کلیدی: تنش اکسیداتیو، کاتالاز (CAT)، گایاکول پراکسیداز (GPX)، آسکوربات پراکسیداز (APX)

متن کامل [PDF 157 kb]   (3229 دریافت)    

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---

---