نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

کمبود روی در انسان را که عموماً به علت کمبود روی قابل ‌استفاده در رژیم‌های غذایی بروز می‌کند، می‌توان با افزایش غلظت روی قابل جذب در محیط رشد گیاه برطرف نمود. ترشحات ریشه و اسیدهای ‌آلی ناشی از تجزیه مواد ‌آلی بر قابلیت جذب روی مؤثرند. بنابراین، هدف این آزمایش آبکشت، بررسی اثر برخی اسید‌های آلی بر جذب و انتقال روی در دو رقم گندم با روی- ‌کارایی مختلف بود. دو سطح روی (10 و 100 میکرومولار)، شش اسید آلی (اسیدهای کربوکسیلیک طبیعی سیتریک، تارتاریک، اگزالیک، سالیسیلیک، EDTA و آمینواسید ال- متیونین) و ارقام گندم کویر (روی- ناکارآمد) و بک‌کراس ‌روشن (روی- کارآمد) انتخاب شد. نتایج نشان داد که قابلیت جذب گونه‌های آزاد و کمپلکسی روی کاملاً متفاوت بود. در رقم کویر، فعالیت Zn2+ در محلول‌ غذایی با وزن خشک اندام‌ هوایی همبستگی منفی و با غلظت روی اندام ‌هوایی همبستگی مثبت داشت؛ در حالی ‌که گونه کمپلکسی روی روند عکس داشت. در بک-کراس روشن، نتایج برعکس کویر بود. پاسخ ارقام گندم به اسیدهای آلی نیز متفاوت بود. تیمار EDTA، در رقم کویر کمترین و در بک‌کراس روشن بیشترین غلظت روی اندام‌ هوایی (به ترتیب 8/18 و 5/99 میلی‌گرم در کیلوگرم) را داشت. اسید تارتاریک و اسید سیتریک در رقم کویر کمترین (به ترتیب 7/26 و 6/58 میلی‌گرم در کیلوگرم) و در رقم بک‌کراس روشن بیشترین غلظت روی ریشه (اسید تارتاریک 2/83 و اسید سیتریک 1/98 میلی‌گرم در کیلوگرم) را به همراه داشتند. فعالیت آنزیم کاتالاز در هر دو رقم گندم با غلظت روی ریشه رابطه عکس داشت. بر‌اساس نتایج این پژوهش، تفاوت پاسخ ارقام مختلف گندم به اسیدهای آلی به سازوکارهای خاص هر گیاه در مورد روی-کارایی مربوط می‌شود.

واژه‌های کلیدی: اسیدهای آلی، ترشحات ریشه، رقم بک‌کراس روشن، رقم کویر، عناصر کم‌مصرف

متن کامل [PDF 590 kb]   (4196 دریافت)    

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---

---