نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

    نماتدهای ریشه‌گرهی از عوامل ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی و آناتومیکی در گیاهان هستند. مطالعه حاضر در برگیرنده نتایج بررسی اثر نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne incognita race 2) روی رشد ریشه و اندام هوایی گوجه‌فرنگی در شرایط گلخانه می‌باشد. بدین منظور، آزمایشی به صورت کرت دو بار خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی روی دو رقم حساس (Falat Y) و متحمل (Gina VF) گوجه فرنگی با چهار سطح جمعیتی0 (شاهد)، 500، 1000 و 2000 عدد لارو سن دوم نماتد در چهار زمان مختلف نمونه‌برداری (20، 40، 60 و 80 روز پس از تلقیح) به مرحله اجرا درآمد. پس از انجام نمونه‌برداری و خالص سازی، گونه و نژاد نماتد تعیین شد. مایه تلقیح لازم از طریق تکثیر جمعیت خالص نماتد روی رقم روتگرز به دست آمد. سطوح جمعیتی نماتد در مرحله چهار برگی تلقیح و اندازه‌گیری صفات در زمان‌های ذکرشده انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح جمعیتی نماتد، تعداد گال، کیسه تخم و لارو سن دوم در هر دو رقم افزایش نشان داد و این افزایش در رقم حساس به مراتب بیشتر از رقم متحمل بود. ولی میزان فاکتور تولیدمثل از روند کاهشی برخوردار بود. تنش ناشی از نماتد، روی صفات مورفولوژیکی و شاخص­های رشدی گیاه نیز تاثیرگذار بود. به گونه‌ای که با افزایش سطوح جمعیتی نماتد، صفات رشدی گیاه از قبیل کلروفیل، محتوای آب نسبی برگ، قطر ساقه، سطح برگ، ارتفاع بوته، وزن تر و خشک شاخساره، نسبت طول ریشه به حجم، نسبت سطح برگ به سطح ریشه، چگالی ریشه و وزن خشک ریشه به حجم خاک کاهش یافت، اما میزان وزن تر و خشک ریشه، سطح ریشه، وزن تر ریشه به حجم خاک، قطر ریشه، حجم ریشه و چگالی سطح ریشه افزایش نشان داد.