حسن مسعودی، علیرضا توکل زاده، ناصر عالم زاده انصاری،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۹ )
چکیده
در این پژوهش طراحی یک سامانه کنترل فازی و ارزیابی تأثیر آن بر کنترل دما و رطوبت داخل یک گلخانه و نیز تأثیر آن بر رشد محصول مدنظر بود. بدین‌منظور ابتدا الگوریتم کنترل فازی طراحی شده و در محیط نرم‌افزار Fuzzy Tech پیاده‌سازی شد. پس از آماده‌سازی گلخانه‌های مدل و شاهد، تجهیزات کنترل فازی شامل بوردهای الکترونیکی، حسگرهای دما، رطوبت محیط و رطوبت اطراف ریشه و نیز عملگرهای فن، بخاری، مه‌پاش و شیرهای برقی، درون گلخانه مدل نصب شد. در طی ۴۰ روز آزمایش‌ها، تغییرات دما و رطوبت نسبی هوا درون و بیرون گلخانه‌ها ثبت شد. پس از آن محصول برداشت شد و برخی پارامترهای عملکردی گیاه ریحان اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که گلخانه با کنترل فازی نسبت به گلخانه شاهد دارای توان بیشتری در فراهم کردن شرایط مساعد رشد گیاه است. ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) در کنترل دمای گلخانه‌های مدل و شاهد بهترتیب برابر با ۳۳/۱ و ۷۱/۵ درجه سلسیوس و در کنترل رطوبت نسبی هوای آنها برابر با ۲۹/۲ و ۴۵/۱۹ درصد به‌دست آمد که بیانگر عملکرد بهتر سامانه کنترل فازی نسبت به کنترل On/Off در تأمین دما و رطوبت مطلوب برای رشد گیاه است. از نظر درصد جوانه‌زنی، گلخانه‌های شاهد و مدل دارای عملکرد یکسانی بودند، اما از نظر سایر پارامترهای رشدی محصول، گلخانه مدل عملکرد بهتری داشت. مقادیر اندازهگیری شده برای وزن خشک و وزن تازه اندام‌های مختلف گیاه ریحان در گلخانه مدل نسبت به گلخانه شاهد بهترتیب نشان از افزایش ۵۰ و ۳۵ درصدی عملکرد محصول داشت. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که روش کنترل فازی قادر به کنترل بهینه شرایط محیطی گلخانه‌ها است؛ از این‌رو برای استفاده در گلخانه‌های جدید پیشنهاد می‌شود.
دکتر اکبر کریمی، دکتر سعید صفیرزاده، مهندس نعمت الله زکوی، دکتر شیلا خواجوی شجاعی، مهندس کورش مسعودیان، مهندس پردیس خاجی، دکتر نعیمه عنایتی ضمیر، دکتر حسین نوروزی،
دوره ۱۵، شماره ۴ - ( نشریه روابط خاک و گیاه ۱۴۰۳ )
چکیده
باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد گیاه با راهکارهای مختلف در بهبود تغذیه و عملکرد گیاهان مؤثرند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مایه‌زنی باکتری‌های محرک رشد گیاه بر جذب فسفر و عملکرد کمی و کیفی دو واریته نیشکر (CP۷۳-۲۱ و CP۶۹-۱۰۶۲) در سن بازرویی دوم بود. بدین منظور، این پژوهش بهصورت دو آزمایش جداگانه در دو مزرعه بازرویی دوم نیشکر در کشت و صنعت دعبل خزاعی خوزستان انجام شد. هر یک از آزمایش‌ها در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار ۱- شاهد (C)، ۲- مایه‌زنی باکتری Enterobacter cloacae R۳۳ (B۳۳) و ۳- مایه‌زنی کنسرسیوم باکتریایی (سه سویه Enterobacter cloacae R۳۳، Staphylococcus hominis ۹E و Brevundimonas sp.) (Bmix) و در سه تکرار انجام شدند. تیمارهای باکتری محرک رشد گیاه به‌روش اسپری کردن خاک اعمال شدند. نتایج نشان داد در هر دو مزرعه مورد مطالعه کاربرد تیمارهای باکتری‌های محرک رشد گیاه سبب افزایش کربن زیست‌توده میکروبی خاک (۴۳/۵-۲۰/۳ درصد)، فسفر قابل دسترس خاک (۵۲/۵ - ۲۴/۷ درصد) و مقدار (جذب) فسفر (۳۶/۳ - ۱۴/۱ درصد) در اندام هوایی نیشکر شد. نتایج نشان داد تیمار B۳۳ در بهبود فراهمی فسفر در خاک، افزایش جذب فسفر در اندام هوایی و افزایش عملکرد کمی و کیفی نیشکر مؤثرتر از تیمار Bmix بود. در تیمار B۳۳ عملکرد نیشکر بازرویی دوم واریته‌های CP۷۳-۲۱ و CP۶۹-۱۰۶۲ بهترتیب ۹/۳ و ۱۰/۵ درصد و عملکرد شکر بهترتیب ۱۲/۳ و ۱۲/۶ درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. نتایج همچنین نشان داد عملکرد کمی و کیفی نیشکر و مقدار فسفر در اندام هوایی در تیمارهای مختلف در واریته CP۶۹-۱۰۶۲ بیشتر از واریته CP۷۳-۲۱ بود. به‌طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد مایه‌زنی باکتری Enterobacter cloacae R۳۳ می‌تواند به‌عنوان یکی از راهکارهای مؤثر در بهبود تغذیه فسفر و عملکرد نیشکر در مزارع بازرویی مورد توجه قرار گیرد.
