زهرا کیانی چالمردی، احمد عبدل‌زاده،
دوره ۳، شماره ۴ - ( مجله علوم و فنون کشت‌هاي گلخانه‌اي ۱۳۹۱ )
چکیده
تغذیه سیلیکون ممکن است تنشهای زیستی و غیرزیستی، مانند کمبود و سمیت فلزات سنگین، را در گیاهان کاهش دهد. کمبود و سمیت آهن از عوامل محدودکننده رشد گیاه برنج هستند. در مطالعه حاضر، نقش سیلیکون در کاهش کمبود و سمیت آهن در گیاه برنج بررسی شده است. گیاهان در گلخانه در محیط کشت هیدروپونیک با محلول غذایی یوشیدا تحت تیمارهای آهن (صفر، ۲، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۵۰ میلی‌گرم در لیتر به شکل Fe- EDTA) و سیلیکون (صفر و ۵/۱ میلی‌مولار به شکل سیلیکات سدیم) کشت شدند. نتایج نشان داد که کمبود و سمیت آهن باعث کاهش وزن تر و خشک و طول گیاه شد. در نبود سیلیکون، و در نتیجه کمبود آهن، کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز در بخش هوایی گیاهان مشاهده گردید. فعالیت کاتالاز ریشه و پراکسیداز دیوارهای بخش هوایی گیاهان در نتیجه سمیت شدید آهن، نسبت به گیاهان شاهد افزایش یافت. تغذیه گیاه با سیلیکون منجر به افزایش غلظت سیلیکون در گیاه و بهبود رشد در شرایط کمبود (نه عدم حضور) و سمیت آهن شد. کاربرد سیلیکون، فعالیت آنزیم کاتالاز در بخش هوایی گیاه و پلی‌فنل اکسیداز در ریشه و بخش هوایی را در شرایط کمبود آهن زیاد کرد. هم‌چنین فعالیت آنزیمهای کاتالاز ریشه و پلی‌فنل اکسیداز بخش هوایی در سمیت آهن افزایش یافت. این امر ممکن است تنش اکسیداتیو را در گیاه کاهش دهد. به‌علاوه، افزایش لیگنین در شرایط سمیت شدید آهن با تغذیه سیلیکون ممکن است جایگاه‌های جذب آهن در دیواره سلول‌های گیاه را زیاد کرده و سمیت آهن را کاهش دهد. این نتایج نشان میدهد که تغذیه سیلیکون، با بهبود فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان و کاهش تنش اکسیداتیو، میتواند نقش مؤثری در کاهش کمبود و سمیت آهن داشته باشد.
