نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

با توجه به خشکسالی­های اخیر در ایران و جهان و در نتیجه آن کمبودهای منابع آب، رویکرد به سیستم آکواپونیک برای پرورش ماهی و گیاه به­طور همزمان یک راهکار منطقی و عملی به­حساب می­آید. به همین دلیل، در این آزمایش، امکان کشت گیاه نعناع در سیستم آکواپونیک و اثر کود نانوفرتایل حاوی 60% اسید هیومیک بر رشد آن مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا ریزوم­های گیاه نعناع در گلدان­های حاوی محیط کشت پرلیت خالص کشت شده و  پس از رسیدن به مرحله­ قابل انتقال، گیاهان به بسترهای کشت سیستم آکواپونیک که با سنگریزه پر شده بودند، منتقل شدند. غلظت­های مورد استفاده برای محلول­پاشی کود نانوفرتایل شامل صفر (آب مقطر)، 500، 1000 و 1500 میلی­گرم در لیتر به میزان 100 میلی­لیتر در هر تیمار بود. محلول­پاشی هر هفته یک­بار و به مدت 6 هفته ادامه داشت تا در نهایت بعد از 60 روز گیاهان برداشت و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که محلول­پاشی گیاهان نعناع با کود نانوفرتایل در همه‏ی غلظت­ها نسبت به شاهد باعث افزایش وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی شد. همچنین، کود نانوفرتایل باعث افزایش کلروفیل، قندهای محلول، محصول فتوشیمیایی کوانتومی (F_v/F_m) و شاخص کارآیی فتوسنتزی (PI) نسبت به گیاهان شاهد شد. افزایش رشد و شرایط فیزیولوژیک بهتر گیاهان محلول­پاشی شده با کود نانوفرتایل با افزایش غلظت پتاسیم، فسفر، کلسیم، آهن، منگنز و مس در بخش­های هوایی گیاهان تیمار شده در ارتباط بود. بنابراین، با توجه به غلظت بیشتر بعضی از عناصر و کلروفیل در برگ­های گیاهان تیمار شده با کود نانوفرتایل و در نتیجه آن F_v/F_m و PI بالا، گیاهان تیمار شده با کود نانوفرتایل دارای شرایط فتوسنتزی بهتری بود و ماده خشک بیشتری تولید نمودند و رشد بهتری داشتند.