کمبود روی از شایعترین کمبودهای عناصر غذایی در گیاهان است که موجب کاهش شدید رشد و عملکرد آنها میشود. افزایش سطح گونههای فعال اکسیژن (ROS) و کاهش کارایی سیستمهای سمیتزدایی ممکن است از دلایل اصلی آسیب به عملکردهای بافت سلولی گیاهان دچار کمبود روی باشند. در این تحقیق، تأثیر تلقیح انفرادی و همزمان قارچ اندوفایت Piriformospora indica و باکتری Azotobacter chroococcum بر ویژگیهای بیوشیمیایی، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان و رشد و نمو گیاه گندم (رقم نیکنژاد)، در شرایط کمبود و کفایت روی بررسی شد. آزمایش در گلخانه مرکز کشت بدون خاک دانشگاه صنعتی اصفهان و با استفاده از بستر کشت مخلوط شن و پرلیت (v/v 2:1) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که کمبود روی باعث کاهش وزن خشک شاخساره، غلظت کاروتنوئید، مقدار کل عنصر روی شاخساره و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان گیاهان شاهد شد. تلقیح انفرادی و همزمان قارچ P. indica و باکتری A. chroococcum در شرایط کمبود روی، موجب افزایش معنیدار وزن خشک شاخساره گیاهان نسبت به شاهد شد. بیشترین وزن خشک شاخساره متعلق به تیمار تلقیح انفرادی باکتری بود. گیاهان تلقیح یافته با P. indica به تنهایی، در هر دو سطح روی، از بیشترین مقدار روی و غلظت کاروتنوئید برخوردار بودند. تلقیح A. chroococcum به تنهایی و در ترکیب با P. indica، فقط در افزایش مقدار روی شاخساره، در شرایط کمبود روی، مؤثر واقع شد. تلقیح A. chroococcum به تنهایی و در ترکیب با P. indica موجب تحریک فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان آسکورباتپراکسیداز و پراکسیداز در پاسخ به تنش کمبود روی شد؛ اگرچه تلقیح P. indica به تنهایی بهترتیب موجب افزایش و کاهش فعالیت آنزیم پراکسیداز و آسکورباتپراکسیداز شد. بهطور کلی، تلقیح گیاه گندم رقم نیکنژاد با ریزجانداران مورد مطالعه در این پژوهش، بهویژه تلقیح باکتری A. chroococcum، میتواند به عنوان روشی مفید برای کاهش اثرهای مضر تنش کمبود روی، استفاده شود.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |