نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

به منظور بررسی برهمکنش کادمیم با سطوح مختلف نیتروژن آلی و معدنی بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه دارویی خرفه، آزمایشی در گلخانه پژوهشی دانشگاه شهرکرد در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای نیتروژن شامل چهار سطح کاربرد جداگانه (60 و 120 میلی‎گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک از منابع کود گاوی و کود اوره)، سه سطح کود تلفیقی (90 میلی‎گرم نیتروژن در کیلوگرم به نسبت 2:1، 1:1 و 1:2 از منابع کود اوره و کود گاوی) و شاهد (عدم مصرف کود) به عنوان فاکتور اول و دو سطح کادمیم (۱۰ میلی‎گرم کادمیم بر کیلوگرم خاک و عدم کاربرد کادمیم) به عنوان فاکتور دوم مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کادمیم باعث کاهش معنی‎دار کلروفیل‎ها و کاروتنوئیدهای برگ، ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ و وزن خشک اندام هوایی گیاه شد. ولی افزایش مصرف نیتروژن، در شرایط کاربرد و عدم کاربرد کادمیم، موجب افزایش معنی‎دار صفات یاد شده گردید. بیشترین عملکرد خرفه در تیمار 120 میلی‌گرم نیتروژن از منبع کود گاوی حاصل شد. از طرفی، عملکرد خرفه در تیمار 120 میلی‎گرم نیتروژن از منبع اوره با تیمار تلفیقی 1:1 از منابع کود گاوی و شیمیایی اختلاف معنی‎داری نداشت. به‎ طور کلی، می‎توان اظهار نمود که با تأمین نیتروژن از منبع کود دامی نه‎ تنها پتانسیل عملکرد خرفه افزایش می‎یابد، بلکه اثر تنش کادمیم بر رشد این گیاه نیز تعدیل می‎گردد.