نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

کرم‌های‌خاکی به‌عنوان یکی از شاخص‌های کیفیت و سلامت خاک محسوب می‌شوند. به منظور بررسی تأثیر فعالیت کرم‌های خاکیEisenia foetida  بر برخی شاخص‌های بیولوژیک کیفیت خاک، آزمایشی در شرایط گلخانه‌ای با افزودن مواد آلی مختلف شامل کمپوست ضایعات هرس درختان (PWC)، کاه‌ و‌ کلش گندم (WS)، بقایای گیاهان عرقی (HEW)، بقایای هرس درختان (PW) و با کشت گیاه ذرت، برای بررسی خواص منطقه ریزوسفر خاک انجام گردید. در پایان دوره رشد، برخی خصوصیات بیولوژیک خاک شامل تنفس پایه (BR)، تنفس برانگیخته (SIR)، کربن بیومس میکروبی (MBC) و جمعیت میکروبی در خاک ریزوسفری و غیرریزوسفری اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که کاه و کلش گندم، در مقایسه با سایر بقایای آلی، بیشترین تأثیر را بر BR و SIR داشت، به‌طوری که میزان این شاخص‌ها را به‌ترتیب 2 و 4/2 برابر، در مقایسه با تیمار بدون مواد آلی، افزایش داد. همچنین، در تیمار کمپوست ضایعات هرس، مقدار کربن بیومس میکروبی در خاک ریزوسفر نسبت به غیر ریزوسفر 2/59 درصد افزایش نشان داد. جمعیت میکروبی نیز در تیمارهای PWC، HEW، PW و WS به ترتیب 5/1، 6/2، 7/2 و 9/1 برابر بیشتر از تیمار بدون مواد آلی بود. چنین استنباط می‌گردد که کاربرد مواد آلی، در شرایط حضور کرم‌های خاکی، نسبت به شرایط عدم حضور کرم خاکی، منجر به بهبود بیشتر خواص بیولوژیک خاک می‌گردد.