نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

شته جالیز Aphis gossypii Glover (Hem.: Aphididae) یکی از آفات مهم سبزی‌ها و گیاهان زینتی در گلخانه‌ها می‌باشد. مشکلات متعدد ایجاد شده در اثر مصرف زیاد سموم شیمیایی برای کنترل این آفت، ضرورت استفاده از سایر روش‌های مدیریت، از جمله کنترل بیولوژیک، را ایجاب می‌کند. کفشدوزک ‏Coccinula elegantula Weise (Col.: Coccinellidae) به عنوان یکی از دشمنان طبیعی شته جالیز، نقش مؤثری در کنترل جمعیت این آفت دارد. در این تحقیق، تأثیر دما بر واکنش تابعی و کارایی این کفشدوزک نسبت به تراکم‌های مختلف شته جالیز بررسی شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، این شکارگر در هر سه دمای آزمایش شده (در محدوده دمایی 18 ، 25 و 32 درجه سلسیوس) دارای واکنش تابعی نوع دوم بود. با افزایش دما از 18 به 25 درجه سلسیوس، نرخ جستجوگری و زمان دستیابی کفشدوزک به طور معنی‌داری به ترتیب افزایش و کاهش یافتند. ولی با افزایش دما از 25 به 32 درجه سلسیوس، پارامترهای مذکور تغییری نکردند. با توجه به اینکه محدوده دمایی بهینه برای رشد جمعیت شته جالیز روی خیار بین 5/22 تا 30 درجه سلسیوس قرار دارد، نرخ زیاد جستجوگری و کوتاه بودن زمان دستیابی این کفشدوزک در دماهای 25 و 32 درجه سلسیوس نشان دهنده این است که در صورتی که بتوان بر موانع پرورش انبوه این کفشدوزک غلبه کرد، یک گونه ارزشمند در کنترل بیولوژیک شته جالیز خواهد بود.