دوره 12، شماره 3 - ( 9-1400 )
جلد 12 شماره 3 صفحات 51-33 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهرکرد
چکیده: (1221 مشاهده)
شوری یکی از تنش‌های زیستی بسیار متداول است که رشد و تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین، در این پژوهش تأثیر دو بار محلول‌پاشی نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم بر ویژگی‌های زراعی و میزان اسانس گیاه زنیان (Carum copticum) تحت تنش شوری، در یک آزمایش گلدانی بررسی شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. فاکتورها شامل سه سطح شوری (0، 50، و 100 میلی‌گرم در لیتر) و محلول‌پاشی نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم در پنج سطح (0، 10، 20، 40، و 80 میلی‌گرم در لیتر) بودند. تیمار شوری با افزودن نمک به آب آبیاری و 3 بار در هفته آبیاری گلدان‌های حاوی خاک رسی اعمال شد. نتایج نشان داد که آبیاری درازمدت با آب با شوری ملایم به‌طور معنی‌داری باعث کاهش کلروفیل کل، ارتفاع، عملکرد ماده خشک، تعداد دانه در گیاه، وزن صد دانه و عملکرد دانه و افزایش پراکسیداسیون لیپید و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز شد. تنش شوری در غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر، تأثیر معنی‌داری بر درصد و عملکرد اسانس نداشت اما در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر، میزان اسانس در گیاه زنیان را 33/05 درصد کاهش داد. محلول‌پاشی نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم با غلظت 20 و 40 میلی‌گرم بر لیتر بیش‌ترین تأثیر مثبتی بر بهبود رشد و عملکرد دانه داشت و تحت تنش شوری با تشدید فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی به‌طور معنی‌داری پراکسیداسیون لیپید را کاهش داد. تحت شوری 100 میلی‌گرم در لیتر، محلول‌پاشی با 40 میلی‌گرم بر لیتر نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم، سبب بهبود محتوای اسانس (43/3 درصد) و عملکرد اسانس (59/7 درصد)، در مقایسه با شاهد این گروه شد. اثر محلول‌پاشی غلظت 80 میلی‌گرم بر لیتر نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم بر بیش‌تر ویژگی‌های ذکرشده و میزان اسانس گیاه کم‌تر از اثر غلظت 20 و 40 میلی‌گرم بر لیتر نانوذرات بود. بنابراین استفاده از غلظت مناسب نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم، تحمل گیاه و عملکرد دانه و اسانس تحت تنش شوری را بهبود می‌بخشد.
واژه‌های کلیدی: اسانس، آنزیم آنتی‌اکسیدان، تنش شوری، زنیان، عملکرد دانه و اجزای آن، نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
رشد گیاهان در شرایط تنش
دریافت: 1400/4/22 | پذیرش: 1400/6/30 | انتشار: 1400/9/30
دریافت: 1400/4/22 | پذیرش: 1400/6/30 | انتشار: 1400/9/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
