نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربرد جداگانه و توأم دو منبع آلی و معدنی فسفر بر ویژگی‌های رشدی، عملکرد و جذب فسفر گیاه کینوا در شرایط غیرشور و شور بود. بدین منظور، پژوهشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل 3 سطح لجن فاضلاب شهری (صفر، 0/25 و 0/5 درصد وزنی به‌ترتیب M0،وM1 و M2)، 3 سطح سوپر فسفات تریپل (صفر، 29 و 38 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک به‌ترتیب T0،وT1 و T2)، و 2 سطح شوری آب آبیاری (2 و 12 دسی‌زیمنس بر متر) با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش شوری منجر به کاهش معنی‌دار تمام ویژگی‌های رشدی، عملکرد و جذب فسفر در گیاه کینوا در مقایسه با شرایط غیرشور شد اما افزودن تیمارها به‌ویژه کاربرد توأم دو منبع کودی تا حدی آثار منفی شوری را تعدیل کرد. در شرایط غیرشور، تیمار T2M2 بیش‌ترین تأثیر را در بهبود وزن خشک شاخساره، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و جذب فسفر داشت به‌گونه‌ای‌که این صفات را به‌ترتیب 2/8، 1/5، 3/1 و 13/7 برابر در مقایسه با شاهد افزایش داد. در شرایط شور، اگرچه بیش‌ترین مقدار ویژگی‌های مورد بررسی در تیمار T2M2 مشاهده شد اما با توجه به نبود تفاوت معنی‌‌دار بین این تیمار و T1M2 از یک‌سو و لزوم مدیریت صحیح مصرف کود از سویی دیگر، کاربرد تیمار T1M2 توصیه می‌شود. افزایش جذب فسفر در تیمارهای T2M2 و T1M2 و بهبود ماده آلی خاک از دلایل برتری این تیمارها در افزایش ویژگی‌های رشدی گیاه کینوا بود.