نشریه روابط خاک و گیاه
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (38 مشاهده)
مقدمه: فعالیت‌های انسانی به ویژه معدن‌کاوی موجب افزایش غلظت عناصر با پتانسیل سمیت در خاک می‌شوند. هدف این تحقیق تعیین میزان کروم کل، نیکل، کبالت و کروم (VI) و ارزیابی میزان آلودگی خاک و گیاه شال‌دم و آلودگی خاک وتوزیع کروم (VI) در بین خاکدانه‌های با اندازه‌های متفاوت اطراف معدن کرومیت سبزوار در شمال شرق ایران بود.
مواد و روشها: 30 نمونه خاک (عمق 0 تا 15 سانتی‌متر) در فواصل 350 متری اطراف معدن کرومیت تا فاصله 10 کیلومتر در جهت باد غالب (شرقی - غربی) جمع‌آوری و غلظت عناصر موردبررسی در خاک و گیاه اندازه‌گیری شد. همچنین، مقدار کروم (VI) در شش کلاس اندازه خاکدانهها (4 تا 2، 2 تا 1، 1 تا 5/0، 5/0 تا 25/0، 25/0 تا 0.05 و کوچکتر از 05/0 میلی‌متر) تعیین شد.
نتایج: میانگین غلظت کروم، نیکل و کبالت در خاک‌های اطراف معدن بیشتر از حد مجاز استاندارد جهانی بود، همچنین میانگین غلظت کروم (VI) 26/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود که در برخی نقاط بیشتر از حد مجاز سازمان محیط زیست ایران بود. مقایسه غلظت کروم در خاکدانهها مختلف نشان داد که غلظت آن در خاکدانه‌های ریز بیشتر بود و بیشترین و کمترین غلظت کروم در خاکدانه‌های با قطر 05/0> و 4 تا 2 میلی‌متر مشاهده گردید. بر اساس شاخص زمین انباشتگی کروم در کلاس آلودگی متوسط بود و شاخص غنی‌شدگی به صورت Cr>Ni>Cr(VI)>Co به‌دست آمد. همچنین فاکتور بار آلودگی، بیانگر کلاس آلوده (88/1) بود. علاوه بر این، بررسی فاکتور تجمع‌زیستی عناصر مورد مطالعه در گیاه شال‌دم برای کبالت (02/0)، کروم (07/0) و نیکل (12/0) کمتر از یک بود.
نتیجه‌گیری: توانایی گیاه شال‌دم در انتقال و تجمع عناصر با پتانسیل سمیت از خاک به اندام‌های خود کم بود. بنابراین معرفی این گونه به عنوان گیاه مقاوم به آلودگی عناصر با پتانسیل سمیت و پایش غلظت عناصر در خاک در دوره‌های زمانی مختلف پیشنهاد می‌شود.
مواد و روشها: 30 نمونه خاک (عمق 0 تا 15 سانتی‌متر) در فواصل 350 متری اطراف معدن کرومیت تا فاصله 10 کیلومتر در جهت باد غالب (شرقی - غربی) جمع‌آوری و غلظت عناصر موردبررسی در خاک و گیاه اندازه‌گیری شد. همچنین، مقدار کروم (VI) در شش کلاس اندازه خاکدانهها (4 تا 2، 2 تا 1، 1 تا 5/0، 5/0 تا 25/0، 25/0 تا 0.05 و کوچکتر از 05/0 میلی‌متر) تعیین شد.
نتایج: میانگین غلظت کروم، نیکل و کبالت در خاک‌های اطراف معدن بیشتر از حد مجاز استاندارد جهانی بود، همچنین میانگین غلظت کروم (VI) 26/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود که در برخی نقاط بیشتر از حد مجاز سازمان محیط زیست ایران بود. مقایسه غلظت کروم در خاکدانهها مختلف نشان داد که غلظت آن در خاکدانه‌های ریز بیشتر بود و بیشترین و کمترین غلظت کروم در خاکدانه‌های با قطر 05/0> و 4 تا 2 میلی‌متر مشاهده گردید. بر اساس شاخص زمین انباشتگی کروم در کلاس آلودگی متوسط بود و شاخص غنی‌شدگی به صورت Cr>Ni>Cr(VI)>Co به‌دست آمد. همچنین فاکتور بار آلودگی، بیانگر کلاس آلوده (88/1) بود. علاوه بر این، بررسی فاکتور تجمع‌زیستی عناصر مورد مطالعه در گیاه شال‌دم برای کبالت (02/0)، کروم (07/0) و نیکل (12/0) کمتر از یک بود.
نتیجه‌گیری: توانایی گیاه شال‌دم در انتقال و تجمع عناصر با پتانسیل سمیت از خاک به اندام‌های خود کم بود. بنابراین معرفی این گونه به عنوان گیاه مقاوم به آلودگی عناصر با پتانسیل سمیت و پایش غلظت عناصر در خاک در دوره‌های زمانی مختلف پیشنهاد می‌شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
بیوژئوشیمی آلاینده‌ها در سیستم خاک-گیاه
دریافت: 1404/7/8 | پذیرش: 1404/8/11
دریافت: 1404/7/8 | پذیرش: 1404/8/11
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
