توسعه کشاورزی و دستیابی به حداکثر عملکرد محصول به عواملی از جمله حاصلخیزی خاک بستگی دارد. یکی از روش‌های مرسوم برای ارزیابی حاصلخیزی خاک، بررسی تغییرات مکانی عناصر غذایی است. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر وضعیت شاخص‌های مربوط به حاصلخیزی خاک بر عملکرد زعفران (.Crocus sativus L) در مناطق مختلف شهرستان بهاباد بود. بدین منظور، 29 مزرعه زعفران انتخاب شده و از هر مزرعه یک نمونه از لایه صفر تا 30 سانتی‌متری خاک به‌روش نمونه‌برداری مرکب تهیه شد. ویژگی‌های خاک شامل رسانایی الکتریکی (EC)، pH، کربن آلی، پتاسیم و فسفر قابل دسترس، و آهن، روی، منگنز و مس قابل استخراج با عصاره‌گیر DTPA-TEA، اندازه‌گیری شدند. سپس داده‌ها نرمال و بی‌بعد شدند. نتایج نشان داد که براساس نقشه حاصلخیزی ارائه شده، از بین 29 مزرعه مورد بررسی تنها یک مزرعه دارای حاصلخیزی زیاد بود و بقیه مزارع در دسته حاصلخیزی کم و یا متوسط قرار گرفتند. نتایج نشان داد همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عملکرد زعفران و فسفر قابل دسترس، پتاسیم قابل دسترس، درصد کربن آلی خاک، آهن و منگنز قابل استخراج با عصاره‌گیر DTPA-TEA وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که برای افزایش عملکرد این محصول در منطقه مورد بررسی و مناطق با شرایط مشابه، باید توجه بیش‌تری به مدیریت حاصلخیزی خاک صورت گیرد. نکته قابل توجه دیگر، عدم توازن مدیریت زراعی این محصول در منطقه و اقدام‌هایی بر پایه تجربه شخصی افراد بدون توجه کافی به اصول و استانداردهای کاشت، داشت و برداشت این محصول بود. 

واژه‌های کلیدی: تغذیه گیاه، عناصر غذایی پرمصرف، عناصر غذایی کم‌مصرف، نقشه حاصلخیزی خاک، روش فازی.

متن کامل [PDF 1602 kb]   (891 دریافت)