نشریه روابط خاک و گیاه
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
چکیده: (49 مشاهده)
مقدمه و اهداف: زیستبوم زاگرس به‌عنوان یکی از مهم‌ترین زیست‌بوم‌های جنگلی ایران، نقش بنیادین در حفظ تعادل اکولوژیکی، صیانت از منابع آبی و پیشگیری از فرسایش خاک ایفا می‌کند. درختان بومی همچون بنه و ارژن بهواسطه ویژگیهای خاص زیستی خود، نقش مؤثری در پایداری کیفیت خاک دارند. این پژوهش با هدف بررسی اثر تاج پوشش این گونهها بر برخی ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و عناصر غذایی خاک زیرسایهانداز درمنطقه جنگلی وزگ یاسوج صورت گرفت.
مواد و روشها: طراحی پژوهش با استفاده از یک طرح فاکتوریل با 3 عمق (20-0 ، 40-20 و 60-40 سانتیمتری) ، 2 گونه (بنه و ارژن) و 2 فاصله از تنه (زیر سایهانداز و خارج سایهانداز) و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و عناصر غذایی خاک با روشهای استاندارد اندازهگیری شدند.
یافتهها: بر اساس نتایج این پژوهش، تاجپوشش درختان بنه و ارژن در منطقه جنگلی وزگ، سبب تغییرات معناداری در بیشتر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و عناصر غذایی خاک شد. به استثنای بافت خاک، سایر ویژگی‌ها به‌طور معناداری تحت تأثیر تاجپوشش هر دو گونه قرار گرفت؛ به‌گونه‌ای که میزان کربنات کلسیم معادل، اسیدیته و مقدار مس کاهش یافته و کربن آلی، قابلیت هدایت الکتریکی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و منگنز افزایش یافت. در میان عناصر بررسی‌شده، منگنز، نیتروژن و روی بیشترین تغییرات و فسفر، مس و پتاسیم کمترین تغییرات را تحت تأثیر تاجپوشش این گونهها نشان دادند. همچنین تأثیر درخت ارژن بر افزایش عناصر غذایی خاک بیشتر از درخت بنه بود.
نتیجهگیری: به‌طور کلی، حضور این گونهها تأثیرات مثبتی بر ویژگیهای خاک همچون کربن آلی و عناصر غذایی دارند و از بین رفتن آن‌ها، به‌ویژه در اثر تغییر کاربری اراضی، می‌تواند موجب افت چشمگیر کیفیت خاک و افزایش خطر فرسایش شود. همچنین نوع درخت و تاجپوشش آن آثار متفاوتی بر ویژگیهای متفاوت خاک دارند.
مواد و روشها: طراحی پژوهش با استفاده از یک طرح فاکتوریل با 3 عمق (20-0 ، 40-20 و 60-40 سانتیمتری) ، 2 گونه (بنه و ارژن) و 2 فاصله از تنه (زیر سایهانداز و خارج سایهانداز) و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و عناصر غذایی خاک با روشهای استاندارد اندازهگیری شدند.
یافتهها: بر اساس نتایج این پژوهش، تاجپوشش درختان بنه و ارژن در منطقه جنگلی وزگ، سبب تغییرات معناداری در بیشتر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و عناصر غذایی خاک شد. به استثنای بافت خاک، سایر ویژگی‌ها به‌طور معناداری تحت تأثیر تاجپوشش هر دو گونه قرار گرفت؛ به‌گونه‌ای که میزان کربنات کلسیم معادل، اسیدیته و مقدار مس کاهش یافته و کربن آلی، قابلیت هدایت الکتریکی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و منگنز افزایش یافت. در میان عناصر بررسی‌شده، منگنز، نیتروژن و روی بیشترین تغییرات و فسفر، مس و پتاسیم کمترین تغییرات را تحت تأثیر تاجپوشش این گونهها نشان دادند. همچنین تأثیر درخت ارژن بر افزایش عناصر غذایی خاک بیشتر از درخت بنه بود.
نتیجهگیری: به‌طور کلی، حضور این گونهها تأثیرات مثبتی بر ویژگیهای خاک همچون کربن آلی و عناصر غذایی دارند و از بین رفتن آن‌ها، به‌ویژه در اثر تغییر کاربری اراضی، می‌تواند موجب افت چشمگیر کیفیت خاک و افزایش خطر فرسایش شود. همچنین نوع درخت و تاجپوشش آن آثار متفاوتی بر ویژگیهای متفاوت خاک دارند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
ارتباط سلامت خاک با برهم‌کنش‌های خاک-گیاه
دریافت: 1404/4/24 | پذیرش: 1404/6/13
دریافت: 1404/4/24 | پذیرش: 1404/6/13
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
