نشریه روابط خاک و گیاه
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- ، bahlol.abbaszadeh@gmail.com
چکیده: (2 مشاهده)
پیشنه پژوهش و هدف: گیاه دارویی زنیان کاربرد وسیعی در طب سنتی و مدرن، صنایع غذایی و دام و طیور دارد. این تحقیق به منظور بررسی نقش کودهای آلی و زیستی بر عملکرد کمی و کیفی زنیان و پایداری توسعه کشت آن اجرا شد.
روش‌ها: آزمایشی مزرعه‌ای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار برای بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک بر عملکرد کمی و کیفی زنیان، اجرا شد. ورمی‌کمپوست در سه سطح صفر (شاهد)، 5 و 10 تن در هکتار به عنوان عامل اصلی، قارچ میکوریزا در سه سطح عدم کاربرد (شاهد)، کاربرد Rhizophagus irregularis وFunneliformis mosseae، و عدم کاربرد و کاربرد باکتری محرک رشد Azotobacter chroococcum استفاده شد.
نتایج: بر اساس نتایج، تعامل همزیستی میان قارچ‌های میکوریزا (Rhizophagus irregularis و Funneliformis mosseae)، باکتری Azotobacter chroococcum و ورمی‌کمپوست، به طور چشمگیری موجب بهبود شاخص‌های رشدی، عملکرد دانه و عملکرد اسانس شد اما بر درصد اسانس و ترکیبات فیتوشیمیایی گیاه چندان موثر نبود. قارچ Funneliformis mosseae بیشترین تأثیر را بر اندام هوایی، از جمله تعداد ساقه‌های فرعی، قطر ساقه و عملکرد دانه داشت، در حالی‌کهRhizophagus irregularis نقش مؤثرتری در افزایش طول، وزن و توسعه ریشه‌ها و عملکرد دانه ایفا کرد. این در حالی است که استفاده از کودهای آلی و زیستی بر ترکیبات عمده اسانس (p-Cymene ، γ-Terpinene و Thymol) اثر معنی‌دار نداشتند و بیشترین درصد p-Cymene (05/15%) و γ-Terpinene (40/48%) با مصرف ورمی‌کمپوست (به ترتیب 5 و 10 تن در هکتار)، و Thymol با کاربرد گونه Rhizophagus mosseae (74/35%) بدست آمد.
نتیجه‌گیری کلی: یافته‌های این پژوهش اهمیت کاربرد کودهای آلی و زیستی را در بهبود عملکرد کمی گیاه زنیان (Trachyspermum copticum) به‌خوبی نشان می‌دهند. با این حال، به‌نظر می‌رسد کنترل کیفیت ماده موثره اسانس تحت تأثیر تیمارهای به‌کار رفته نبوده و ممکن است وابسته به عوامل ژنتیکی و سایر تیمارهای زراعی از جمله تنش‌ها باشد.
روش‌ها: آزمایشی مزرعه‌ای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار برای بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک بر عملکرد کمی و کیفی زنیان، اجرا شد. ورمی‌کمپوست در سه سطح صفر (شاهد)، 5 و 10 تن در هکتار به عنوان عامل اصلی، قارچ میکوریزا در سه سطح عدم کاربرد (شاهد)، کاربرد Rhizophagus irregularis وFunneliformis mosseae، و عدم کاربرد و کاربرد باکتری محرک رشد Azotobacter chroococcum استفاده شد.
نتایج: بر اساس نتایج، تعامل همزیستی میان قارچ‌های میکوریزا (Rhizophagus irregularis و Funneliformis mosseae)، باکتری Azotobacter chroococcum و ورمی‌کمپوست، به طور چشمگیری موجب بهبود شاخص‌های رشدی، عملکرد دانه و عملکرد اسانس شد اما بر درصد اسانس و ترکیبات فیتوشیمیایی گیاه چندان موثر نبود. قارچ Funneliformis mosseae بیشترین تأثیر را بر اندام هوایی، از جمله تعداد ساقه‌های فرعی، قطر ساقه و عملکرد دانه داشت، در حالی‌کهRhizophagus irregularis نقش مؤثرتری در افزایش طول، وزن و توسعه ریشه‌ها و عملکرد دانه ایفا کرد. این در حالی است که استفاده از کودهای آلی و زیستی بر ترکیبات عمده اسانس (p-Cymene ، γ-Terpinene و Thymol) اثر معنی‌دار نداشتند و بیشترین درصد p-Cymene (05/15%) و γ-Terpinene (40/48%) با مصرف ورمی‌کمپوست (به ترتیب 5 و 10 تن در هکتار)، و Thymol با کاربرد گونه Rhizophagus mosseae (74/35%) بدست آمد.
نتیجه‌گیری کلی: یافته‌های این پژوهش اهمیت کاربرد کودهای آلی و زیستی را در بهبود عملکرد کمی گیاه زنیان (Trachyspermum copticum) به‌خوبی نشان می‌دهند. با این حال، به‌نظر می‌رسد کنترل کیفیت ماده موثره اسانس تحت تأثیر تیمارهای به‌کار رفته نبوده و ممکن است وابسته به عوامل ژنتیکی و سایر تیمارهای زراعی از جمله تنش‌ها باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
ارتباط سلامت خاک با برهم‌کنش‌های خاک-گیاه
دریافت: 1404/6/30 | پذیرش: 1404/8/27
دریافت: 1404/6/30 | پذیرش: 1404/8/27
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Soil and Plant Interactions by http://jspi.iut.ac.ir is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
