نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

به‎منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف بنزیل‌آدنین، نیتروژن و شوری بر خصوصیات رشدی دانهال‎های پسته رقم بادامی ریز زرند، یک آزمایش فاکتوریل با سه فاکتور: بنزیل‌آدنین (صفر، 250 و 500 میلی‌گرم بر لیتر)، نیتروژن (صفر و 100 میلی‎گرم در کیلوگرم خاک از منبع نیترات آمونیم) و شوری (صفر و 2000 میلی‌گرم کلرید سدیم در کیلوگرم خاک)، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به‌مدت 24 هفته در گلخانه اجرا شد. نتایج نشان داد که علی‌رغم این که شوری باعث کاهش معنی‌دار وزن خشک اندام هوایی و ریشه دانهال­ها گردید، اما محلول‏پاشی 500 میلی‌گرم بر لیتر بنزیل‌‌آدنین، وزن خشک اندام هوایی و ریشه را به‌ترتیب 125 و 86 درصد افزایش داد. لیکن، با مصرف توأم نیتروژن و بنزیل‌آدنین، وزن خشک اندام هوایی و ریشه به‌ترتیب بیش از 3 و 2 برابر افزایش یافت. نتایج همچنین نشان داد که تنش شوری باعث کاهش معنی‎دار سطح برگ و طول سیستم ریشه‌ای گردید. اما مصرف توأم نیتروژن و بیشترین غلظت بنزیل‌آدنین، سطح برگ و طول سیستم ریشه‌ای را به‌ترتیب بیش از 3 و 5/2 برابر افزایش داد. نتایج اثرهای سه‌گانه نیز نشان داد که گرچه در شرایط شور ارتفاع، تعداد برگ و قطر ساقه به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند، لیکن مصرف توأم نیتروژن و بنزیل‌آدنین در افزایش این خصوصیات رشدی چشمگیر‌تر از مصرف جداگانه این تیمار‌ها بود. در نهایت، می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که مصرف توأم نیتروژن و بنزیل‌آدنین در کاهش اثرهای مخرب شوری بر خصوصیات رشدی دانهال‎های پسته مؤثرتر از مصرف این تیمار‌ها به‌تنهایی بود.