نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

با پیشرفت علم و تولید ذرات نانو، کاربرد آنها در بخش‏های مختلف از جمله کشاورزی مطرح شده است. سیلیسیم یکی از عناصر غذایی مفید برای گیاهان محسوب می‌شود که باعث افزایش تولید و کیفیت محصول، کاهش تبخیر و تعرق و افزایش مقاومت گیاه در مقابل تنش‏های غیرزیستی می‌گردد. به منظور ارزیابی تأثیر سیلیسیم به‌عنوان عنصر کاهنده اثر تنش و نانوسیلیسیم به احتمال با آثار مشابه اما در اندازه کوچک‌تر و احتمالاً مؤثرتر بر خصوصیات رویشی، مورفولوژیک و فتوسنتز گوجه‏فرنگی رقم فالکاتو (Falcato)، آزمایشی در محیط هیدروپونیک در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو سطح سیلیسیم و نانوسیلیسیم (1 و 2 میلی‌مولار) و بدون سیلیسیم (به‌عنوان شاهد) با 4 تکرار انجام شد. خصوصیاتی نظیر شاخص کلروفیل (SPAD)، فتوسنتز، میزان جذب محلول، قطر ساقه و محتوای نسبی آب بافت و تغییرات مورفولوژیک شامل تراکم پرزهای ساقه در طول آزمایش اندازه‌گیری شد. در پایان آزمایش، وزن تر و خشک و حجم ریشه محاسبه شد. نتایج آزمایش نشان داد که سیلیسیم در فاکتورهای وزن تر و هدایت مزوفیلی مؤثرتر از نانوسیلیسیم بود. غلظت‌های 1 و 2 میلی‌مولار سیلیسیم به‌ترتیب باعث افزایش معنی‌دار وزن تر و هدایت مزوفیلی گیاه شد. هرچند این غلظت تأثیر معنی‌داری بر وزن خشک و میزان نسبی آب بافت نداشت. در مورد کارایی مصرف آب فتوسنتزی و فتوسنتز، نانوسیلیسیم مؤثرتر از سیلیسیم بود. بیشترین میزان فتوسنتز و کمترین میزان تعرق در غلظت 2 میلی‌مولار نانوسیلیسیم مشاهده شد. کاربرد سیلیسیم و نانوسیلیسیم باعث کاهش میزان مصرف محلول در سیستم هیدروپونیک شد و کمترین میزان مصرف محلول در غلظت 2 میلی-مولار نانوسیلیسیم مشاهده شد. به‌طورکلی، کاربرد سیلیسیم به شکل فلزی یا نانو، با اندازه ذرات 20-30 نانومتر، در شرایط بهینه رشد گوجه‌فرنگی و بدون تنش، باعث افزایش فتوسنتز و کارایی مصرف آب فتوسنتزی و خصوصاً کاهش مصرف محلول غذایی در شرایط کشت هیدروپونیک شد.

واژه‌های کلیدی: نانوذرات، شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب

متن کامل [PDF 370 kb]   (3792 دریافت)    

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---

---