نشریه علمی پژوهشی روابط خاک و گیاه

افزایش نیاز آبی و تقاضای بیشتر آب به‌منظور آبیاری در بخش کشاورزی، سبب افزایش روزافزون استفاده مجدد از پساب‌های تصفیه شده یا خام شهری و صنعتی در بسیاری از کشورهای جهان شده است. فلزات سنگین موجود در این‌گونه آب‌های نامتعارف یکی از منابع آلودگی آب، خاک و گیاه به‌شمار می‌روند. سمیت فلزات سنگین در گیاهان سبب بروز اختلالاتی در گیاه ‌شده که در نهایت ممکن است سبب کاهش رشد گیاه گردد. ضمناً، تجمع فلزات سنگین در گیاهان خطراتی را برای انسان‌ها و حیواناتی که این گیاهان را مصرف می‌کنند به‌همراه دارد. در این پژوهش، آلوده شدن سه گیاه شاهی، کاهو و گوجه‌فرنگی به عنصر کادمیوم موجود در خاک، از طریق جذب در اندام گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. در این طرح آزمایشی که به‌صورت کاملاً تصادفی انجام گرفت، برای هر گیاه دو تیمار، خاک شاهد و دیگری خاک حاوی 100 میلی‌گرم در لیتر کادمیوم و پنج تکرار برای هر تیمار در نظر گرفته شد. پس از مراحل کاشت، داشت و برداشت و آماده‌سازی نمونه‌ها، میزان جذب کادمیوم در ریشه‌ها و اندام هوایی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان می‌دهد که میانگین جذب کادمیوم توسط هر سه گیاه اختلاف معنی‌داری با شاهد دارد. بیشترین مقدار جذب مربوط به گوجه‌فرنگی و کمترین جذب مربوط به کاهو می‌باشد. میزان ضریب انتقال کادمیوم از خاک به سه گیاه شاهی، کاهو و گوجه‌فرنگی به ترتیب 3/1، 33/0 و 65/0 به‌دست آمد. هرچند میزان ضریب انتقالِ کادمیوم به کاهو به نسبت دو گیاه دیگر کمتر است، اما میزان مصرف سرانه کاهو برای هر نفر بسیار بیشتر از شاهی است، که در مدیریت آبیاری با پساب آلوده باید این نکته درنظر گرفته شود.

واژه‌های کلیدی: آبیاری با پساب، آلودگی خاک، ضریب انتقال

متن کامل [PDF 212 kb]   (7138 دریافت)    

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---

---